स्वतन्त्र समाचार सेवा / INS म्याग्दीमा निर्माणाधीन ४० मेगावाट क्षमताको राहुघाट जलविद्युत् आयोजना, जुन नेपाल विद्युत् प्राधिकरणको सहायक कम्पनी रघुगङ्गा हाइड्रोपावरले प्रवर्द्धन गरिरहेको छ, दोस्रो पटक थपिएको समय सीमाभित्र पनि सम्पन्न हुन सकेको छैन।
भारतीय सिभिल ठेकेदार कम्पनी जयप्रकाश एसोसिएट्स (जेपी)ले सन् २०१७ नोभेम्बर १७ (वि.सं. २०७४ मङ्सिर ६) मा ४५ महिनामा आयोजना सम्पन्न गर्ने लक्ष्यसहित ६ अर्ब रुपैयाँको ठेक्का सम्झौता गरेको थियो। तर, सन् २०२२ फेब्रुअरीमा थपिएको म्याद, जुन यही जुन २७ मा सकिँदै छ, भित्र पनि आयोजना पूरा भएको छैन। हालसम्म आयोजनाको ७९.५० प्रतिशत भौतिक र ७५ प्रतिशत वित्तीय प्रगति भएको छ, र ठेकेदार कम्पनीले सन् २०२५ डिसेम्बर ३१ सम्म म्याद थपको प्रस्ताव गरेको छ। आयोजनाका व्यवस्थापक राज विष्टले ठेकेदारको म्याद थप प्रस्तावबारे परामर्शदाता कम्पनी ‘वाकफोस’ले अध्ययन गरिरहेको जानकारी दिए।
सन् २०१९ अक्टोबरमा एक करोड दुई लाख ९३ हजार २२.३५ अमेरिकी डलरमा इलेक्ट्रोमेकानिकल ठेक्का सम्झौता गरेको भारत हेभी इलेक्ट्रिकल्स लिमिटेड (भेल)ले पनि विद्युत् गृहका उपकरण आयात र जडानको काममा अपेक्षित प्रगति गर्न सकेको छैन। यो आयोजना भारतीय आयात निर्यात (एक्जिम) बैङ्कको ६७ मिलियन अमेरिकी डलर सहुलियतपूर्ण ऋण, नेपाल विद्युत् प्राधिकरण र नेपाल सरकारको संयुक्त लगानीमा इन्जिनियरिङ, प्रक्युमेन्ट एन्ड कन्स्ट्रक्सन (इपिसी) प्रारूपमा निर्माण भइरहेको छ।
तर, वि.सं. २०८२ असार १५ भित्र सम्पन्न गर्ने कार्य योजनाअनुसार निर्माण अघि नबढ्दा भारत सरकार, ऊर्जा मन्त्रालय र विद्युत् प्राधिकरणले गम्भीर चासो व्यक्त गरेका छन्। नेपालका लागि भारतीय राजदूत नवीन श्रीवास्तव, ऊर्जा, जलस्रोत तथा सिँचाइ मन्त्रालयका सचिव सुरेश आचार्य र नेपाल विद्युत् प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक हितेन्द्रदेव शाक्यले गत जेठ १७ गते आयोजनाको अनुगमन गरेका थिए।
अनुगमन टोलीसँग जयप्रकाशका व्यवस्थापक हरिश अग्रवाल र भेलका प्रतिनिधि हर्ष बर्दनले म्याद थपको प्रस्ताव राखेका थिए। उनीहरूले कोरोना महामारी, बाढी पहिरो जस्ता प्राकृतिक विपद् र नदीजन्य निर्माण सामग्रीको अभावलाई ढिलाइको प्रमुख कारणका रूपमा उल्लेख गरे। बर्खा याममा बुग्लको पहिरो सक्रिय हुँदा बाँध स्थल जोड्ने सडक अवरुद्ध भएको र निर्माणाधीन बाँध नजिकै बाढीले गेग्रान थुपार्दा काम प्रभावित भएको थियो। साथै, सर्वोच्च अदालतले तीन वर्षसम्म काली गण्डकी नदीबाट ढुङ्गा, गिट्टी र बालुवा उत्खननमा रोक लगाउँदा पनि निर्माणमा बाधा पुगेको थियो। अनुगमन टोलीका सदस्यहरूले पटक पटक म्याद थप गर्दा पनि सन्तोषजनक प्रगति नभएकोमा असन्तुष्टि जनाउँदै ठेकेदार कम्पनीलाई प्रस्तावित म्यादभित्र काम सम्पन्न गर्ने विश्वसनीय कार्य योजना पेस गर्न निर्देशन दिए।
रघुगङ्गा गाउँपालिका–४ दग्नाम र वडा नं ५ झिँको फेदीमा बाँध, ६ किलोमिटर २७० मिटर लामो मुख्य सुरुङ र तिल्केनीचौरमा विद्युत् गृह निर्माणको काम ९० प्रतिशत सम्पन्न भएको छ। तर, विद्युत् गृहका उपकरण जडान र स्वीचयार्ड निर्माणमा भएको ढिलाइप्रति अनुगमन टोलीले चिन्ता व्यक्त गरेको छ। सन् २०१५ मा कमजोर आर्थिक अवस्थाका कारण पुरानो ठेकेदार आइभिआरसीएलसँगको ठेक्का रद्द गरी नयाँ प्रक्रियाबाट निर्माण अघि बढाइएको थियो। जयप्रकाश एसोसिएट्सले वि.सं. २०७५ असारमा पहुँच मार्ग र २०७६ असारमा सुरुङ खन्ने काम सुरु गरेको थियो।
यो आयोजनाले वार्षिक २४ करोड ५ लाख ९३ हजार ३४ युनिट विद्युत् उत्पादन गर्ने लक्ष्यसहित वि.सं. २०७५ चैतमा विद्युत् खरिद–बिक्री सम्झौता (पिपिए) गरेको थियो। राहुघाटबाट उत्पादित विद्युत् काली गण्डकी कोरिडोर अन्तर्गत २२० केभी (डबल सर्किट) क्षमताको दाना–कुश्मा प्रसारण लाइनमा लिलो प्रणालीमार्फत केन्द्रीय ग्रिडमा जोडिनेछ। यसका लागि आवश्यक चार वटा टावर र प्रसारण लाइनको निर्माण पनि सम्पन्न भइसकेको छ।
श्रोत: आइएनएस-स्वतन्त्र समाचार
स्वतन्त्र समाचार सेवा / INS का अन्य पोस्टहरु:
- पूर्वी चितवनमा २८ जातका केराको परीक्षण गरिंदै
- करोडौंको लगानीमा बन्धाताल पूर्वाधार निर्माण गरिंदै
- घट्दै छन् दुर्लभ सुनौलो तोप चरा
- ट्रम्पले युक्रेनलाई मिसाइल र हतियार दिने, रुसलाई ५० दिनको अल्टिमेटम
- दक्षिण सुडानमा गैरआवासीय नेपाली संघको नयाँ कार्यसमिति चयन
- देशभर ५९ प्रतिशत धान रोपाइँ सम्पन्न
- वर्षा नहुँदा धान ब्याडमै सुक्न थाले
- चेल्सीले जित्यो २०२५ फिफा क्लब विश्वकप
- इजरायली सेनाको आक्रमणमा मध्य गाजामा पानी लिन गएका बालबालिका सहित प्यालेस्टाइनीहरूको मृत्यु
- कफीको बिरुवा – साढे १३ लाख कमाई
