ब्राजिलको एक प्रमुख ड्रग गिरोहविरुद्ध लक्षित राज्य प्रहरी कारबाहीले रियो डी जेनेरोजाका गरिब बस्तीहरूमा १३२ जनाको ज्यान लिँदै देशको इतिहासकै सबैभन्दा घातक घटनामा परिणत भएको छ। प्रारम्भमा प्रहरीले आधा भन्दा कम सङ्ख्या उल्लेख गरेको थियो, तर अहिले अत्यधिक प्रहरी हिंसाविरुद्ध विरोध प्रदर्शनहरू भड्किएका छन्। कार्यकर्ताहरूले रियोका गभर्नरको राजीनामा मागेका छन्, जसलाई स्थानीयहरूले ‘कत्लेआम’ भनेका छन्।
राज्य प्रहरीका अनुसार, मङ्गलवार (२८ अक्टोबर) भएको यो कारबाही महिनौँदेखि योजनाबद्ध थियो। यो ‘झुक्का’ कारबाहीमा संकास्पदहरूलाई जङ्गली पहाडतिर धकेल्ने र विशेष इकाईहरूले घेराबन्दी गर्ने उद्देश्य थियो। अर्को दिन, फाभेला बासिन्दाहरूले राज्य सरकार भवन अगाडि भेला भएर ‘हत्यारा!’ भन्दै नाराबाजी गरे। लक्षित क्षेत्रमा परिवारका सदस्यहरूले सयौँ शवहरू सडकमा राखेका थिए।
यो घटनाप्रति राष्ट्रपति लुइज इनासियो लुला दा सिल्भा पनि स्तब्ध छन्। न्याय मन्त्रालयका अनुसार लुलालाई सङ्घीय सरकारलाई पहिल्यै जानकारी नदिइएको वा सहयोग नमागिएकोमा आश्चर्य लागेको छ। शवहरूले ढाकिएको साइनबोर्डमा लेखिएको छ — ‘क्लाउडियो कास्ट्रो (रियो गभर्नर) हत्यारा र आतङ्कवादी’।
के भयो त?
आफ्ना गाडीहरूमा प्रहरीहरूले बिहानको अँध्यारोमा पेनहा र एलिमाओ कम्प्लेक्सका फाभेलाहरूमा कमान्डो भर्मेल्हो (रातो कमान्ड) गिरोहविरुद्ध आक्रमण गरे। यो गिरोह १९७० को दशकमा रियोका जेलहरूबाट उदय भएको हो र पछिल्लो समय अमेजनसम्म फैलिएको छ। यसले ड्रग तस्करी, हतियार तस्करी र संरक्षण रकेटियरिङ गर्छ।
२,५०० प्रहरी र सैनिकहरू सहभागी यो कारबाहीमा गिरोहले प्रतिकार गरेको थियो, जसले दुई बस्तीमा अराजकता मच्चायो। प्रभावित क्षेत्रका विद्यालयहरू बन्द भए, स्थानीय विश्वविद्यालयले कक्षा रद्द गर्यो र धेरै सडकहरू अवरुद्ध भए। अर्को दिन धेरै पसलहरू बन्द रहे।
के बरामद र कति मारिए
रियोका गभर्नर क्लाउडियो कास्ट्रो (जायर बोल्सोनारोका दक्षिणपन्थी सहयोगी) ले फरेन्सिक काम जारी रहेको बताए। उनकै अनुसार आधिकारिक सङ्ख्या ५८ छ, जसमा चार प्रहरी पनि छन्। तर गरिबहरूका लागि कानुनी सहायता दिने पब्लिक डिफेन्डर अफिसले १३२ को सङ्ख्या उल्लेख गरेको छ।
कारबाहीपछि राज्य सरकारले ११८ हतियार र एक टनभन्दा बढी ड्रग बरामद भएको दाबी गरेको छ। कास्ट्रोले एक्स (ट्विटर) मा भिडियो जारी गर्दै यसलाई ‘अपराधविरुद्धको ऐतिहासिक दिन’ भने। सर्वोच्च अदालतका न्यायाधीश एलेक्सान्ड्रे डे मोरासले कास्ट्रोलाई कारबाहीबारे जानकारी दिन र सोमबार सुन्ना आदेश दिएका छन्।
पेनहामा बासिन्दाहरूले शवहरू चोकमा राखेर ‘न्याय!’ भन्दै नाराबाजी गरे। ब्राजिलका एक अपराधबिट हेर्ने पत्रकार राफेल सोअरिसले बिबिसीलाई भने — रातो कमान्डले पछिल्लो समयमा प्रतिद्वन्द्वी फर्स्ट क्यापिटल कमान्डसँग क्षेत्र फिर्ता लिँदै आक्रमणकारी बनेको थियो।
ब्राजिलमा हिंसात्मक प्रहरी कारबाहीको इतिहास
फाभेलाहरूमा गिरोहविरुद्ध प्रहरी कारबाही सामान्य छन् र प्रायः घातक हुन्छन्। सोअरिसका अनुसार, २० भन्दा बढी मारिने कारबाही ‘दुर्लभ’ छन्, जसमध्ये धेरै रियोमै हुन्छन्। २०२१ मा जाकारेजिन्होमा २९ र २०२२ मा एलिमाओमा १९ मारिएका थिए। १९९२ मा साओ पाउलोको कारान्डिरु जेलमा विद्रोह दबाउन १११ कैदी मारिएका थिए।
सरकारको प्रतिक्रिया
सीरामा भ्रमणमा रहेका न्याय मन्त्री रिकार्डो लेओवान्डोस्कीले कारबाहीलाई ‘अति रक्तपात’ भन्दै निर्दोषहरूका परिवारलाई शोकाकुलता व्यक्त गरे। उनले लुला ‘भयभीत’ भएको बताए। तर, अर्को वर्षको राष्ट्रिय चुनावअघि हिंसा प्रमुख मुद्दा छ। पराया पेस्क्विरास सर्वेक्षणअनुसार ५० प्रतिशत ब्राजिलियनहरूले लुला सरकारमा सुरक्षाबारे असन्तुष्टि व्यक्त गरेका छन्।
लुलाले सामाजिक सञ्जालमा लेखे — सङ्गठित अपराधले परिवारहरू नष्ट गर्दै, बासिन्दाहरूलाई दबाउँदै ड्रग र हिंसा फैलाउँछ। विपक्षी सांसदहरूले भने लुलालाई अपराधी समूहहरूको संरक्षक भन्दै आक्षेप लगाए।
अन्य प्रतिक्रिया
संयुक्त राष्ट्रसङ्घका मानवअधिकार उच्चा योगकी प्रवक्ता मार्टा हर्टाडोले चुनौती बुझ्छौँ तर ‘अति क्रूरताको चक्र तोड्न र अन्तर्राष्ट्रिय मानकअनुसार बल प्रयोग गर्न’ ब्राजिललाई आह्वान गरिन्। मानव अधिकार वाचका ब्राजिल निर्देशक सेजर मुन्जले यसलाई ‘ट्र्याजेडी’ भन्दै रियोका नीतिहरू असफल भएको उल्लेख गरे — जसले सुरक्षाबजाय असुरक्षा बढाउँछ।
श्रोत: आइएनएस-स्वतन्त्र समाचार
स्वतन्त्र समाचार सेवा / INS का अन्य पोस्टहरु:
- हेम्जाकोट गाउँ र माछापुच्छ्रे हिमाल
- पनौती प्रेस पूर्ण सञ्चालनतर्फ : छ महिनामा नागरिकता-लाइसेन्ससहित नौ सेवा
- आज गणेशमान सिंहको १११औँ जन्म जयन्ती मनाइँदै
- आजका लागि विदेशी मुद्राको विनिमय दर
- ट्रम्पको भाषण सम्पादनको आलोचना पछि बिबिसीका निर्देशकले दिए राजीनामा
- विभिन्न सडक दुर्घटनामा एकको मृत्यु, १७ घाइते
- महाकाली करिडोर: सुदूरपश्चिमको लाइफलाइन अलपत्र
- ‘एनटिभी वर्ल्ड’ आजदेखि: पिएसबी नेपालको स्थापनाको प्रथम वर्षोत्सव
- आजको विदेशी मुद्राको विनिमय दर
- स्याउले सिप्तिङ होमस्टे: आठपहरियाको संस्कृति र पर्यटनको नयाँ ढोका