अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले गाजामा युद्ध समाप्त गर्न घोषणा गरेको एक महिनाभन्दा बढी समय बितिसकेको छ, तर उनको योजनाको मुख्य हिस्सा अझै कार्यान्वयन हुन सकेको छैन। २० बुँदाको यो योजनाले गाजालाई स्थिर बनाउन बहुराष्ट्रिय शान्ति बल (इन्टरनेशनल स्टेबलाइजेसन फोर्स – आईएसएफ) को व्यवस्था गर्ने उल्लेख छ। तर, सम्भावित सहभागी राष्ट्रहरूले यसको जिम्मेवारी र विवरणहरू स्पष्ट नभएसम्म सैनिक पठाउने प्रतिबद्धता नदिने बताएका छन्।
ट्रम्पले सेप्टेम्बर २९ मा यो योजना घोषणा गर्दै आईएसएफ लाई तत्कालै तैनाथ गर्ने बताएका थिए। यो बलले प्यालेस्टाइन प्रहरीलाई तालिम दिने, इजरायल र इजिप्टसँगको सीमालाई सुरक्षित बनाउने, हतियार ओसारपसार रोक्ने र इजरायली सेनाको थप फिर्ती सम्भव बनाउने जिम्मेवारी पाउनेछ। योजनाको पहिलो चरणमा गाजाबाट बन्दीहरू र इजरायलबाट प्यालेस्टाइन थुनुवाहरूको आदानप्रदान भइसकेको छ। दोस्रो चरणमा आईएसएफ गठन गर्ने उल्लेख छ। अमेरिकी अधिकारीहरूले इजिप्ट, कतार, संयुक्त अरब इमिरेट्स, इन्डोनेसिया, अजरबैजान, टर्की र पाकिस्तान जस्ता देशहरूलाई सम्भावित सहभागीको रूपमा उल्लेख गरेका छन्, तर कुनै पनि राष्ट्रले औपचारिक घोषणा गरेको छैन।
गाजा अहिले हमासको नियन्त्रणबाट मुक्त भए पनि सशस्त्र विद्रोही समूहहरू, अपराधी गिरोहहरू र इजरायली हवाई आक्रमणको जोखिममा छ। हमासले हतियार बुझाएको छैन। यो बहुराष्ट्रिय प्रयास २००७ देखि हमास नियन्त्रित गाजालाई स्थिर बनाउनका लागि अभूतपूर्व हुनेछ। मध्यपूर्वका एक अधिकारीका अनुसार, सहभागी राष्ट्रहरूले अमेरिकासँग बलको आकार, प्रत्येक राष्ट्रबाट सैनिक सङ्ख्या, कमान्ड संरचना, निर्णय प्रक्रिया र तैनाथको अवधिबारे छलफल जारी राखेका छन्।
इजरायलले टर्की जस्ता शत्रुतापूर्ण राष्ट्रहरूको सहभागिता सहन नसक्ने चेतावनी दिएको छ। टर्कीले हमासलाई युद्ध विराम स्वीकार गर्न महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेको थियो। मिडल इस्ट इन्स्टिच्युटकी वरिष्ठ फेलो लुसी कर्ट्जर-एलेनबोگنले भनिन्, “बलको संरचना, हतियार निषेधको स्पष्टता र इजरायली सेनासँग समन्वयबारे अनिश्चितताले सुरुवातमा चुनौती थप्छ।”
क्षेत्रीय अधिकारीका अनुसार, केही राष्ट्रहरूले यो बललाई अस्थायी मात्र बनाउन र प्यालेस्टाइन प्राधिकरणले पूर्ण नियन्त्रण लिन सक्ने समय सीमासहितको माग गरेका छन्। अन्तर्राष्ट्रिय वैधानिकताका लागि संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषद्को प्रस्ताव वा अन्तर्राष्ट्रिय सम्झौताको आवश्यकता छ। अमेरिकी विदेश मन्त्री मार्को रुबियोले जेरुसेलम भ्रमणका क्रममा भने, “हामी यसबारे भाषा तयार गरिरहेका छौँ। केही देशहरूका कानुनले अन्तर्राष्ट्रिय म्यान्डेट बिना सहभागिता रोक्छ।”
जोर्डनका राजा अब्दुल्लाह द्वितीयले बिबिसीसँग कुराकानी गर्दै भने, “यो शान्ति रक्षा कि शान्ति प्रवर्तन गर्ने बल हो ? शान्ति प्रवर्तनका लागि गाजामा हतियारसहित गस्ती गर्न कुनै पनि देश इच्छुक छैन।” अन्य मुद्दाहरूमा सैनिकहरूको हतियार क्षमता, इजरायली सेनासँग सम्बन्ध र आन्तरिक द्वन्द्वमा हस्तक्षेपबारे प्रश्न उठेका छन्।
अमेरिकी उपराष्ट्रपति-निर्वाचित जे.डी. भान्सले इजरायल प्रेस सम्मेलनमा टर्कीको भूमिकालाई “रचनात्मक” भने पनि इजरायलको सहमति आवश्यक रहेको जोड दिए। इजरायली प्रधानमन्त्री बेंजामिन नेतन्याहुले आइतबार भने, “युद्धपछि गाजामा कुन अन्तर्राष्ट्रिय बल प्रवेश गर्ने इजरायलले निर्धारण गर्नेछ।” उनको कार्यालयले योजनालाई समर्थन गर्दै आईएसएफ लाई “गाजामा स्थिरताको नयाँ युगका लागि महत्त्वपूर्ण” भनेको छ।
ट्रम्पको योजनाले गाजाको भविष्य निर्धारण गर्न सक्छ, तर विवरणहरूको अभावले ढिलाइ भइरहेको छ। सहयोगीहरूको चासो र इजरायलको सतर्कताबिच यो प्रयास सफल हुने कुरा अनिश्चित छ।
श्रोत: आइएनएस-स्वतन्त्र समाचार
एजेन्सी का अन्य पोस्टहरु:
- दक्षिणी ब्राजिलमा ‘अभूतपूर्व’ हावा चक्रवातको विध्वंस, कम्तीमा छ जनाको मृत्यु
- ट्रम्प र सी जिनपिङबिच दक्षिण कोरियामा भेटवार्ता : व्यापार सम्झौताको आशा
- ट्रम्प र जापानकी ताकाइचिसँग दुर्लभ खनिज आपूर्तिमा सम्झौता
- अगष्ट १ देखि मेक्सिको र इयूलाई ३० प्रतिशत कर लगाउने ट्रम्पको घोषणा
- बेन्जामिन नेतान्याहुको तेस्रो अमेरिका भ्रमण: ट्रम्पसंग जुलाई ७ मा वासिङ्टनमा भेट
- इजरायलको गाजामा आक्रमण: ८१ मृत्यु, ४०० भन्दा बढी घाइते
- अमेरिकी हवाई आक्रमणपछि इरानले स्ट्रेट अफ होर्मुज बन्द गर्ने
- भारतको अहमदाबादमा एयर इन्डिया विमान दुर्घटना