Home » विचार
Category:

विचार

खस्यौली, बटौली, बुटौल जस्ता नामले चिनिने ठाउँ अहिले बुटवलका नाममा स्थापित छ । अहिलेको बुटवल सयौँ वर्षअघि गणराज्यको राजधानी र व्यापारिक नाका थियो । जितगढी किल्लामा नेपालले अङ्ग्रेजहरूलाई दुई सय वर्षअघि हराएका थिए । सेन वंशीय राजाहरूले यहीँ शीतकालीन राजधानीका रूपमा प्रयोग गरेका थिए । नुन र कपडाको व्यापारसँग जोडिएको महेन्द्र राजमार्ग र सिद्धार्थ राजमार्गको विस्तारपछि बुटवलले एक सय वर्ष अघिदेखि मात्रै आधुनिक स्वरूप पाएको हो ।

बुटवल पहिलेदेखि नै विविधताले भरिपूर्ण सहर हो । ५ सय वर्ष अगाडि पाल्पा राज्यका राजा मणिमुकुन्द सेनले काश्मीरबाट कशौधनहरुलाई व्यापारका लागि यहाँ ल्याए भने नेवारहरू पनि त्यसै सेरोफेरोमा यहाँ आएका थिए । १९९५

0 comment
0 FacebookTwitterEmail

विश्व बैंकले नेपालको वित्तीय संघीयता कार्वान्वयनको वार्षिक समीक्षा गर्ने गरेको छ । यो वर्ष पनि समीक्षा प्रतिवेदन सार्वजनिक गरेको छ । यो लेख सोही समीक्षाको एक विश्लेषण पत्र हो ।

नेपालमा वित्तीय संघीयता सम्बन्धी संस्थाहरू सबल हुँदै छन्: संघीय तहमा महत्वपूर्ण चारवटा नयाँ ऐनको तर्जुमासँगै नियामकीय संरचना थप विकसित भएको छ । नयाँ ऐनहरूले लेखापरीक्षण तथा सार्वजनिक ऋण व्यवस्थापन लगायतका सार्वजनिक वित्तीय व्यवस्थापन सम्बन्धी नियमहरू र तीनै तहका सरकारको अन्तरसरकारी समन्वय संयन्त्र तथा कार्यविधि निर्माणमा मार्गप्रशस्त गरेका छन् । वित्तीय संघीयताको प्रभावकारी कार्यान्वयनका लागि यी नयाँ कानूनहरू महत्वपूर्ण छन्। संघीय आर्थिक कार्यविधि तथा वित्तीय उत्तरदायित्व ऐन (२०१९) मा व्यवस्था …

0 comment
0 FacebookTwitterEmail

नेपालको आर्थिक विकास यथाशक्य चाँडो गर्नलाई के–के गर्नपर्दछ, त्यसको तुरुन्त रूपरेखा तयार गर्नू भन्ने श्री ३ जुद्धशम्शेरबाट १९९९ साल मार्गमा मे.ज. विजयशम्शेरलाई अनौपचारिक निर्देशन भयो– विकास सम्बन्धी काम हुन लागेको सुइँको पाए ती वरिष्ठ रोलवाला राणाहरूले बीचबीचै भाँजी मारी दिने हुँदा । अनि मे.ज. विजयशम्शेर र प्रो. भीमबहादुर पाँडे जो १९९८ सालमा कलकत्ता विश्वविद्यालयबाट एम् ए, एम् कम् पास र मैसूर रियासतमा इण्डष्ट्रियल स्ट्रक्चर एण्ड इट्स डिभ्लपमेण्ट विषयमा तालीम प्राप्त गरी १९९९ साल भाद्रको शुरुमा नेपाल फर्केका थिए । यीनै दुई जनाले १९९९ साल पौषदेखि नेपालको भावी आर्थिक विकासको रूपरेखा कोर्न थाले । योजनाबद्ध तरिकाले नेपालको आर्थिक विकास गर्ने कल्पना

0 comment
0 FacebookTwitterEmail

द्रौपदी अर्थात् पाँच नाथकी अनाथिनी—८

द्रौपदी अत्यन्त सहनशीला, परिश्रमी र बुद्धिमती तर इखालु पनि थिइन् भन्ने कुराको झलक बडामहारानीको भूमिका सरल तरिकाले निर्बाह गरेको र सुझबुझ तरिकाले बहन गरेको कथाहरूले पनि हामीलाई दिन्छ। इखालु कुन अर्थमा भने उनलाई जुन चीर हरण गर्ने अपमान गरिएको थियो कुरु दरबारमा, त्यसलाई उनले कहिल्यै पनि बिर्सिएकी थिइनन्। उनको सहिष्णुता र दयालुपनको प्रमाण पाइने धेरै उदाहरणहरू होलान् तर दुईओटा उदाहरणले देखाउँछ, जब जयद्रथले उनलाई अपहरण गरेको थियो, पाण्डवहरूले उसलाई पक्रेर मार्न आँटेका थिए। त्यसबेलामा उनले दुःशलाको सौभाग्य मेटिन दिइनन् र जीवित नै छोडिएको थियो। अर्को घटना थियो, गुरुपुत्र महारथी अश्वत्थामाले जब द्रौपदीका पाँच महारथी पुत्रहरूलाई …

0 comment
0 FacebookTwitterEmail

श्रीलङ्काको ‘पापड’  राजनीतिक संस्कृतिको बारेमा कुरा गर्ने धृष्टता रनिल विक्रमासिङ्घे वा उहाँका नजिकका साथी महिन्दा राजापाक्षेको वंशावली राजनीतिमा मात्रै हुनसक्छ र अहिलेको चर्चामा रहेको छ, देशको सबैभन्दा क्रूर कानुन, अनलाइन सुरक्षा विधेयक ।

स्वादिलो पापड र बेस्वाद राजनीतिज्ञ ?

स्थानीय सन्दर्भसँग अपरिचितहरूका लागि पापड कुरा स्पष्ट पारौँ। राष्ट्रपति रनिल विक्रमासिङ्घेले यस हप्ता अन्तर्राष्ट्रिय भन्सार दिवसको अवसरमा भन्सार विभागका अधिकारीहरूलाई सम्बोधनको अवसरमा पापडवाला टिप्पणी गरेका थिए। ‘श्रीलङ्काको राजनीतिक परिदृश्य प्रायः ‘पापड’ जस्तै  छ, तावामा राखेर फुलाउँदा मिठो त हुन्छ तर अर्को दिन अर्को पापड नखाएसम्म त्यो स्वाद बिर्सिइन्छ,’ उनले भनेका थिए।

गहिरिएर हेर्दा यो देशको राजनीतिक संस्कृति मात्रै होइन, यसका राजनीतिज्ञहरू …

0 comment
0 FacebookTwitterEmail

नेपाल देखि भारत लगायत संसारका विभिन्न मुलुकमा मार्च १० का दिन तिब्बती स्वतन्त्रताको लागी विभिन्न प्रकारको प्रदर्शन हुने गरेको छ। राष्ट्र र राष्ट्रियताका लागि दशकौँदेखि हुँदै आएको यो आन्दोलन किन हुन्छ, यसलाई कसरी हेरिनु पर्छ ? भन्ने प्रश्न विश्व समुदाय बिच चासोको विषय पनि हो।

सन् १९६० देखि तिब्बती बौद्ध भिक्षुहरूले तिब्बत लगायत आफ्नो सरण लिएका विभिन्न मुलुकहरूमा आन्दोलन गर्दै आएको छन्। आन्दोलनको  स्वरूप जस्तो भए पनि माग चाहिँ राष्ट्र, राष्ट्रियता र पहिचानको लागि  नै हो। मुख्य रूपमा धार्मिक दृष्टिकोणले गर्दै आएका तिब्बतीहरूको यो प्रदर्शन राजनीतिक दृष्टिकोणले प्रेरित भएको देखिन्छ। आन्दोलनको समर्थनमा विश्व समुदायका गायक र ‘पप स्टार’ एवं हलिउडका

0 comment
0 FacebookTwitterEmail

द्रौपदी अर्थात् पाँच नाथकी अनाथिनी—४

पाण्डवहरू किन खाण्डवप्रस्थ (खाण्डव वन) जानु परेको थियो ?अनि कसरी खाण्डवप्रस्थ इन्द्रप्रस्थ हुन पुगेको थियो ? अनि युधिष्ठिरलाई कसरी युवराजको पदवी दिएर हस्तिनापुरबाट सम्मानसाथ हटाइएको थियो ? किनभने युवराज भनेको राजाको उत्तराधिकारी हुनुपर्ने तर युवराजलाई किन राजाबाट टाढा टाढा पठाइयो ? अनि दृष्टिविहीन महाराज धृतराष्ट्रको उत्तराधिकारी को थियो ? या स्वयं धृतराष्ट्र आफूलाई कार्यवाहक महाराजका रूपमा मान्थे र पाण्डुको असली उत्तराधिकारीसँग तर्सन्थे र उसलाई आफू र आफ्ना भावी उत्तराधिकारीको आँखा सामुन्नेबाट सदाका लागि हटाउन चाहन्थे ?

महाभारतमा द्रौपदी स्वयंवरपछि बल्ल वसुदेव पुत्र वासुदेव कृष्णको प्रादुर्भाव हुन्छ। यसअघि धेरै घटना भएका हुन्छन् तर कृष्णको कतै प्रसङ्ग …

0 comment
0 FacebookTwitterEmail

एमाले, काँग्रेस वा माओवादी,  सत्तामा जोसुकै आए पनि सत्ताको “स्वाद” आफू पनि चाख्ने नेताहरूलाई पनि चखाउनमा माहिर नेपाल टेलिकमका तत्कालीन प्रबन्ध निर्देशक सुनिल पौडेल र सुरक्षण मुद्रण केन्द्रका तत्कालीन कार्यकारी निर्देशक विकल पौडेल अहिले अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगको हिरासतमा छन्। यिनीहरू नेता तथा कर्मचारीको घुस विदेशमा नै पुर्‍याउन माहिर मान्छे मानिन्छन्। सन्तान जति विदेशमा पठाएका नेता कर्मचारीको सहजताका लागि  सुनिल पौडेल र विकल पौडेलले घुस विदेशमा नै पुर्‍याइदिने उपाय निकालेर सफल भए।

सुन तस्कर प्रकरणमा पक्राउ परेर पुर्पक्षका लागि थुनामा रहेका माओवादी केन्द्रका नेता कृष्णबहादुर महराका छोरा राहुल महरालाई जिल्ला अदालत काठमाडौँले धरौटीमा छाड्न अस्वीकार गर्दै पुर्पक्षका लागि थुनामै राख्ने …

सामन्तवादका विरोधीहरू नै नवसामन्तवादी भएपछि
0 comment
0 FacebookTwitterEmail

द्रौपदी, कृष्णा, याज्ञसेनी, पाञ्चाली अनेक नाम थिए द्रुपद राजाका यज्ञबाट जन्मेकी एक अयोनिजा कन्या। अनि पछि भनियो उनलाई नाथहरूकी अनाथ पत्न अर्थात् पाँच नाथकी अनाथिनी। पाँच नाथ अर्थात् पञ्च पाण्डव—युधिष्ठिर, भीम, अर्जुन, नकुल र सहदेवकी साझा पत्नी, पाँच राजकुमारकी पटरानी। महाभारतका सर्जकले हामीलाई बताए अनुसार उनको बडो नाटकीय तरिकाले पाँचजना कुरुवंशी पाण्डवका पुत्रहरू कौरबसँग विवाह भएको देखिन्छ।

कौरब किन भनेको भने वास्तवमा कार्यवाहक महाराजा धृतराष्ट्र र वैधानिक महाराज पाण्डुका छोराहरूलाई विभाजन गर्नका लागि धृतराष्ट्र महाराजका छोराहरूलाई कुरुका सन्तान अथवा कौरव भनिएको र पाण्डुका सन्तान पाँचओटा छोराहरूलाई पाण्डव भनिएको हो। पाञ्चाल नरेश द्रुपद महाराजले …

0 comment
0 FacebookTwitterEmail

गाजापट्टीमा स्थिति क्रमशः बिग्रिँदै गएको छ। युद्धमा जित हार जसको भए पनि मानवता इतिहासको ‘सबैभन्दा अन्धकार समय’ नजिक पुगेको छ। हमासको समाप्ति र बन्धकको मुक्तिका वाचा साथ अगाडि बढेको इजरायलले गाजामा करिब १५ हजार भन्दा बढी मान्छे मारिसकेको छ। लाखौँ घरबारविहीन भएका छन्।

“स्थिति प्रत्येक दिन भन्दा घण्टाले बिग्रिँदै गइरहेको छ, चारतिरको तीव्र बमवारिको वर्षामा सर्वसाधारणलाई ओत लाग्न गाह्रो छ। हामी मानवताको सबैभन्दा अन्धकार घडीको नजिक छौँ।” डब्लुएचओका एक पदाधिकारीको भनाइ हो यो। युक्रेनको अवस्था पनि त्यस्तै छ। रुसी राष्ट्रपति भ्लाडिमिर पुटिनले युक्रेनमा एक लाख ७० हजार सैनिक बढाउन दिएको आदेशको पालना भएको छ।

यो सबै परिवेशलाई हेर्ने हो भने,सन …

0 comment
0 FacebookTwitterEmail
Newer Posts
Independent News Service (INS)

सम्पर्क आदर्श मार्ग, थापाथली, काठमाडौँ
फोन  : 01-4102022 / 01-4102121
इमेल : freedomnews2022@gmail.com

सोसल मिडिया

प्रधान सम्पादक: तारानाथ दाहाल

© 2021 Freedom News Service Pvt Ltd. All rights reserved