खिमलाल देवकोटा

नेपालको मूल संरचना संघ, प्रदेश र स्थानीय गरी तीन तहको हुने र यी संघीय इकाइले राज्यशक्तिको प्रयोग गर्न सक्ने व्यवस्था संविधानको धारा ५६ मा छ। धारा ५७ मा राज्यशक्तिको बाँडफाँड गरिएको छ। जस अनुसार संघीय इकाइका एकल र साझा अधिकारको बाँडफाँट संविधानको अनुसूचीमा गरिएको छ।

धारा ५९ आर्थिक अधिकारको प्रयोग र धारा ६० राजस्व स्रोतको बाँडफाँटसँग सम्बन्धित छ। संघीय इकाइले आफनो अधिकारक्षेत्रभित्रको आर्थिक अधिकारसम्बन्धी विषयमा कानुन बनाउने, वार्षिक बजेट बनाउने, निर्णय गर्ने, नीति तथा योजना तयार गर्ने र त्यसको कार्यान्वयन गर्न सक्ने व्यवस्था धारा ५९ मा छ।

नेपाल सरकारले संकलन गरेको राजस्व प्रदेश र स्थानीय तहलाई न्यायोचित तरिकाले वितरण गर्नुपर्ने, …