सन् २०२३ को नोबेल पुरस्कारको घोषणा सोमबारदेखि सुरु भएको छ । यस अन्तर्गत आज फिजियोलोजी वा मेडिसिन क्षेत्रकालागि यो सम्मानका विजेताको नाम घोषणा गरिएको हो । यस वर्ष, क्याटालिन क्यारिको र ड्र्यू वेइसम्यानलाई चिकित्सा तर्फको नोबेल पुरस्कार प्रदान गरिएको छ। उहाँहरूलाई यो सम्मान न्यूक्लियोसाइड आधार परिमार्जनसँग सम्बन्धित उहाँहरूको खोजको लागि दिइएको हो। यो खोजले कोरोनाभाइरस अर्थात् कोभिड-१९ विरुद्धको प्रभावकारी खोपको विकासमा मद्दत गरेको थियो । नोबेल समितिका सचिव थोमस पर्लम्यानले सोमवार कोरोलिन्स्का इन्स्टिच्युटमा विजेता घोषणा गर्नुभएको हो । उहाँले विश्वभरि १ करोड भन्दा बढीको ज्यान लिइसकेको कोरोना महामारीको विरुद्ध लड्न योगदान पुर्‍याउने पुरस्कार विजेताहरूको प्रशंसा गर्नुभएको थियो । क्यारिको र …

आज महात्मा गान्धीको जन्मजयन्ती हो । अक्टोबर २ अर्थात् गान्धी जयन्तीलाई संयुक्त राष्ट्रसंघको आह्वानमा अहिले शान्ति र अहिंसाको विश्व दिवसको रुपमा मनाउन थालिएको छ । यस अवसरमा गान्धीका अनुयायी एवं प्रसिद्ध समाजवादी चिन्तक डा. राममनोहर लोहियाले लेख्नुभएको र प्रदीप गिरीले अनुवाद गर्नुभएको प्रस्तुत लेखलाई हामीले पुनः प्रकाशन गरेका छौँ । डा‍. राममनोहर लोहिया गान्धीजी झन्डै ५० वर्षसम्म सार्वजनिक जीवनमा सक्रिय रहनुभयो । यस सुदीर्घ कालावधिमा उहाँले अनेकौं पटक परस्पर विरोधी कुराहरू गर्नुभयो । गान्धीको विचारधाराको अध्ययन गर्न चाहने मानिसले यी अन्तरविरोधहरूका तर्फ बिलकुल प्रारम्भमै ध्यान दिनु आवश्यक छ । बृटिश राजबाट नै कुराको थालनी गरौं । आफ्नो राजनीतिक जीवनको थालनीमा …

गत फेब्रुअरीमा अमेरिकी समुद्री तटमा एउटा चिनियाँ जासुसी बेलुन देखियो। त्यो बेलुन शंकास्पद रहेको निष्कर्ष निकाल्दै अमेरिकाले खसाल्यो। यसलाई लिएर अमेरिका–चीनबीच तनाव बढ्यो। पछि चीनले त्यो सेटेलाइटका लागि छाडिएको दाबी गर्यो। अहिले उक्त बेलुनबारे नयाँ रहस्य आएको छ। अमेरिकी खुफिया एजेन्सीले उक्त बेलुनबारे चिनियाँ राष्ट्रपति सी जिनपिङलाई पहिलेदेखि नै थाहा नभएको बताएको छ। यो विषयमा राष्ट्रपति सी उच्चले फौजी जनरलसँग असन्तुष्टि पोख्नुभएको थियो। किनकि अमेरिकाविरुद्ध चीन जोखिमपूर्ण जासुसीको पक्षमा नभएको एजेन्सीले जनाएको छ। बेलुन काण्डले अमेरिकी विदेशसचिव एन्टोनी ब्लिंकनसँगको वार्ता प्रभावित हुने महसुस भएपछि सी उच्च अधिकारीप्रति क्रोधित बन्नुभएको थियो। यो घटनाले अमेरिका र चीनबीचको गोप्य जासुसी लडाइँको विस्तारलाई प्रस्ट्याउँछ। …

रुपन्देहीका उद्योगीहरूले नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले ट्रंकलाइनको नाममा उपभोग गर्दै नगरेको विद्युत् महसुल तिराउन खोजेर आफूहरुमाथि अन्याय गरेको गुनासो गरेका छन्। रुपन्देही उद्योग संघले बुटवलमा गरेको पत्रकार सम्मेलनमा उद्योगीले आफूहरूले माग नगरेको र कुनै जानकारी नदिई २०७२ सालदेखिको बक्यौता भन्दै एक्कासि २०७६ मा बिल आउंदा अचम्म परेको बताए। साँच्चिकै ट्रंक लाइन दिएको भए ४ वर्षसम्म बिल किन नदिएको भन्दै उनीहरूले प्राधिकरणका कर्मचारीले गैरकानुनी ढंगले बक्यौता बिल पठाएको बताए। भलबारीका उद्योगी चन्द्रमान श्रेष्ठले ट्रंकलाइन उपभोग गरेको भए टिओडी मिटर दिएको हुनुपर्ने र लकसिटमा खपत भएको परिमाण उल्लेख हुनुपर्नेमा त्यो दुवै नभएकाले उद्योगीहरूले उपभोग गनरेको लाइनको महसुल तिर्न नसक्ने बताउनुभयो। ‘प्राधिकरणका कर्मचारीको गल्तीको …

बबरमहल माइतीघरनजिक आउजाउ गर्दा एउटा टेबलमा फलफूल तथा चाट बेच्दै गर्नुभएकी महिला देखिनुहुन्छ। उहाँको नाम गेनी चौधरी हो। चारखुट्टे काठको टेबलमा खरबुजा, नरिवल, काँक्रो, मेवा, अंगुर, चकुन्दर, अम्बा, कटहर, स्याउ, नास्पाती, ड्रागनफ्रुट मिलाएर प्लेटमा राखेर बेच्दै आउनु भएको २५ वर्ष भयो। सडक छेउ फलफूल बेच्दा पनि निकै सफा र ताजा सामानमा ध्यान दिनुभएको छ। फलफूल राखेको टेवललाई जाली भएको कपडाले राम्ररी ढाक्नुभएको छ। ‘म भारतबाट नेपाल आएको ३० वर्ष भयो,’ गेनी भन्नुहुन्छ, ‘नेपाल आएदेखि सुरु गरेको र मन लागेको काम भनेको नै फलफूल र चाट बेच्ने हो।’ सुरुवाती दिनमा प्रतिप्लेट १५, ३०, ६० रुपैयाँ हुँदै अहिले प्रतिप्लेट मिक्स फलफूलको एक …

सरकारले गरेको मूल्यवृद्धि फिर्ता लिएको छ। नेपाल आयल निगमले शनिबार रातिदेखि लागू हुने गरी पेट्रोलियम पदार्थको मूल्य बढाएको थियो। मूल्यवृद्धिलाई लिएर चौतर्फी आलोचना भएपछि आइतबार बसेको मन्त्रिपरिषद् बैठकले मूल्यवृद्धि फिर्ता लिन आयल निगमलाई निर्देशन दिएको हो। सरकारको निर्देशनपछि निगमले पुरानै मूल्य निर्धारण गर्ने भएको छ। शनिबार बसेको निगम सञ्चालक समितिको बैठकले पेट्रोलमा प्रतिलिटर २, डिजेल र मट्टितेलमा प्रतिलिटर ६ र खाना पकाउने ग्याँसमा प्रतिसिलिन्डर २१५ रुपैयाँ बढाउने निर्णय गरेको थियो। त्यस्तै हवाइ इन्धन आन्तरिक र अन्तर्राष्ट्रिय दुवैमा प्रतिलिटर ८ रुपैयाँ बढाएको थियो। पुरानै मूल्य कायम हुँदा ग्याँसको मूल्य प्रतिसिलिण्डर १९९५ रुपैयाँ हुनेछ। चाडबाडको मुखमा पेट्रोलियम पदार्थको मूल्यवृद्धि गरेको भन्दै सरकारको …