Home » समाज » Page 23
Category:

समाज

संस्कृति भनेको समाजको सोच, विचार, काम गर्ने प्रकृति आदिमा निहित हुन्छ। प्रकृतिको मूल अवस्थाबाट संस्कार गरिएको मानवीय व्यवहार संस्कृति हो भने प्रकृतिलाई अपचलन गरिएको वा विचलित भएपछिको स्थितिलाई विकृति भनिन्छ।

संस्कृति भनेको प्राकृतिक वस्तु होइन। यो त सिक्ने वा आर्जन गर्ने वस्तु हो। संस्कृतिमा मानिसले जन्म वा वंशानुगत रूपमा प्राप्त हुने निश्चित व्यवहारहरू हुन्छन् भने व्यक्तिले आफ्ना पूर्वजहरूबाट सामाजिक व्यवहारहरू उत्तराधिकारका रुपमा प्राप्त गर्दछ। सांस्कृतिक सम्पदा भनेको विगतका पुस्ताहरूबाट विरासतमा प्राप्त समाजको मूर्त र अमूर्त सम्पदा हो। संस्कृतिमा मूर्त वा भौतिक र अमूर्त वा गैरभौतिक गरी दुईवटा छुट्टाछुट्टै विभागहरू हुन्छन्।

मूर्त संस्कृति

सांस्कृतिक सम्पदाका मूर्त संस्कृति जस्तै भवनहरू, स्मारकहरू, सामाजिक …

संस्कृतिको संरक्षण किन ?
0 comment
0 FacebookTwitterEmail

“रातो कर माफ गर” नाराका साथ नेपाली अधिकारकर्मीहरूले निरन्तर संघर्ष गरेपछि सरकारले महिलाहरूले महिनाबारी हुँदा प्रयोग गर्ने सेनेटरी प्याडको आयातमा लाग्दै आएको भन्सार शुल्क १० प्रतिशतमा सीमित गर्‍यो। झट्ट हेर्दा सरकारको यो कदमबाट अधिकारकर्मीको आवाज सम्बोधन भएको देखिन्छ तर यो कर छुटको निर्णयसँग जोडिएको स्वार्थ समूहको नाफा घाटाको हिसाबले केही माफिया मालामाल हुने र स्वदेशी उद्योगी धरासायी हुने परिस्थिति सिर्जना भएको छ। त्यसैले स्वदेशी उद्यमी आन्दोलित भएका छन्।

सरकारले स्वदेशी उत्पादनको खपत बढाउने, व्यापार घाटा कम गर्ने र आयातमुखी अर्थव्यवस्थालाई आत्मनिर्भर अर्थतन्त्र बनाउने घोषणासहित ल्याएको आर्थिक वर्ष २०७९/८० को बजेटमा भएको यो व्यवस्था सुरुबाटै विवादमा छ। भाषणमा सरकारले महिलाको स्वास्थ्य …

“रातो कर” माफीका नाममा माफिया मालामाल
0 comment
0 FacebookTwitterEmail

एक्कासि घर बाहिर गोली चलेको पट पट आवाज आयो। हो हल्ला भयो। एकैछिनमा आफ्नो श्रीमान् गणेशमान पालिखेलाई गोली हानी मारिएको गंगादेवीले थाहा पाउनुभयो।

साँझ करिब ५ बजेको समय थियो। दिन थियो २०६२ जेठ २९ गते। दिनभरसँगै बसेर केही बेर अघिमात्रै छुट्टिनु भएको थियो भाइ विश्वशंकर पालिखे। महेन्द्रपुलमा रहेको पालिखे ढाका टोपी पसलको अघिल्तिर गाडी रोकेर बुवा गणेशमान पालिखेले मुस्कुराएर हेर्दा बुबासँगै घर जाउँ जाउँ की लागेको थियो धर्मछोरा देवी पनेरूलाई, तर जानुभएन। यता श्रीमती गंगादेवी पालिखे पोखरा नागढुङ्गामा रहेको घरको बारीमा काम गर्दै हुनुहुन्थ्यो। घरमा भोलिको लागि कुल पूजाको तयारी चलिरहेको थियो।

बुबालाई गोली हानिएको खबर सुन्न साथ कान्छा …

बिर्सिएका नायकः शिक्षाका लागि गोली खाने गणेशमान पालिखे
0 comment
0 FacebookTwitterEmail

प्रहरीलाई जानकारी नै नदिई सरकारी वकिलको कार्यालयमार्फत बकपत्र गरिएको चितवनको एक ‘हाइप्रोफाइल’ बालिका मुद्दाका अभियुक्तले सफाइ पाएका छन् । नवलपुरमा रहेको कालिका मेडिकल तथा टेक्निकल कलेजका सञ्चालक शिव काफ्लेले बलात्कार आरोपमा जाहेरी परेको डेढ महिनामा नै सफाइ पाएका हुन् ।

अभियुक्त शिव काफ्लेलाई मंगलबार जिल्ला अदालत चितवनले सफाइ दिएको हो । जिल्ला न्यायाधीश अवनी मैनाली भट्टराईको एकल इजलासले अभियोग दाबी नपुग्ने निर्णय गर्दै फैसला सुनाइएको हो ।

जिल्ला अदालत चितवनमा मंगलबार सुनुवाइ भएका पाँच वटा बलात्कारका मुद्दामा सबै अघिल्लो वर्षका मुद्दा छन्। काफ्लेको मात्रै मुद्दामा जाहेरीको डेढ महिनामा नै फैसला भएको हो ।

काफ्ले सञ्चालक रहेको कलेज कालिका मेडिकल तथा …

‘हाइप्रोफाइल’ बलात्कार काण्डः जाहेरीको डेढ महिनामा नै फैसला: अभियुक्तलाई सफाइ
0 comment
0 FacebookTwitterEmail

भारत महाराष्ट्रको कोल्हापुर जिल्लाका दुई साना गाउँले विधवा प्रथासम्बन्धी कुप्रथामाथि प्रतिबन्ध गराएर सामाजिक परिवर्तनमा ठूलो फड्को मारेका छन् । अहिले विधवा महिलाको पुनर्विवाहको योजना पनि बनिरहेको छ।

टाइल उत्पादन गर्ने कारखानामा काम गर्न जानु अघि हरेक दिन, वन्दना जाधवले बिन्दी र मङ्गलसूत्र लगाउँछिन् । दुई सन्तानकी आमा ३६ वर्षीया आमाले २०२१ को अगस्टमा आफ्नो श्रीमानलाई गुमाएकी हुन। उनी भन्छिन् ‘श्रीमानलाई रुघाखोकी र छाती दुखेको थियो।’

वन्दना महाराष्ट्रको कोल्हापुरको हटकनंगले नामक तहसीलको एउटा सानो गाउँ मनगाउँमा बस्छिन् । भारतको अन्य कुनै गाउँमा बसेकी थिइन् भने, उनी हिन्दू महिलाको लागि विवाहका सबै प्रतीक (सुहाग चिन्ह)हरू त्याग्न बाध्य हुने थिइन् । उनको निधारबाट …

0 comment
0 FacebookTwitterEmail

मनसुन नेपालमा भित्रिसकेको छ। मनसुनको सुरुआत भएसँगै वर्षा भएपछि प्राकृतिक विपत्ति पनि बढ्दै गएको छ। गत वर्ष जेठ र असारमा मर्स्याङ्दी नदीमा आएको बाढीका कारण हिमाली जिल्ला मनाङका विभिन्न क्षेत्रमा क्षति पुगेको थियो।

गत वर्षको ३१ जेठ र असारको पहिलो साता मर्स्याङ्दी नदीमा आएको बाढी प्रभावितलाई सुरक्षित स्थानमा स्थानान्तरण गर्न सकिएको छैन। बाढीबाट क्षति पुगेका बाढी प्रभावितको आवास तथा बाढीले क्षति पुगेको संरचनाको निर्माण एवं पुनर्निर्माण गर्न सकिएको छैन। विशेषगरी गत वर्ष बाढीले नासोँ गाउँपालिकाका विभिन्न गाउँमा बढी क्षति पुर्‍याएको थियो।

गत वर्षको बाढीका कारण घरबारविहीन भएका मनाङ नासोँ गाउँपालिकाको सिरानताल र ताल गाउँका प्रभावित पुराना घरलाई सरसफाइ गरेर बस्न …

त्रासै त्रासमा मनाङका बाढी प्रभावितहरू
0 comment
0 FacebookTwitterEmail

पञ्चायतकालमा जातीय विखण्डनको पृथकतावादी राजनीति गरेको आरोपमा ‘मस्ट वाण्डेट’ भूमिगत नेता हुनुहुन्थ्यो, वीर नेम्वाङ। जति बेला प्रतिबन्धित कांग्रेस, कम्युनिष्टहरू बहुदलीय प्रजातन्त्रका लागि आन्दोलित थिए, त्यस बेला नेम्वाङ ऐतिहासिक आधारमा लिम्बुवान स्वायत्त प्रदेशको माग लिएर उहाँ भूमिगत राजनीति गरिरहनु भएको थियो। अहिले पहिचानको राजनीति भनिने सवाल नेम्वाङले झण्डै चार दशक अघि उठाउनु भएको  थियो।

झण्डै पाँच दशक लामो राजनीतिक यात्रामा रहनु भएका भएका वीर नेम्वाङलाई बेलायत स्थित लिम्बुवान नागरिक समाज युकेले आइतबार धरानमा १ लाख रुपैयाँ राशीको ‘काङशोरे पुरस्कार’ प्रदान गरेको छ। उहाँले थाल्नु भएको लिम्बुवानको राजनीतिले फुट्दै फैलिदै अहिले धेरै नेता जन्माइसकेको छ। पछिल्लो पुस्ताका लागि वीर नेम्वाङ ‘मिथक’ झै …

 वीर नेम्वाङ: मस्ट वान्टेडदेखि काङसोरे पुरस्कारसम्म
0 comment
0 FacebookTwitterEmail

चितवनको ‘एक हाइप्रोफाइल’ ले बलात्कार गरेको मुद्दामा प्रहरीलाई नै जानकारी नदिई जिल्ला सरकारी वकिलको कार्यालयले पीडितको बकपत्र गराएको पछि यहाँ ठूलै विवाद भएको छ।

जिल्ला प्रहरी कार्यालयले प्रहरीमा उजुरी दिएको थाहा पाउने बित्तिकै आरोपी पक्षबाट पीडितलाई प्रभावमा पार्न निकै कोसिस भएको सार्वजनिक रूपमै प्रहरीले भनिरहेको उक्त घटनामा सरकारी वकिलको कार्यालयले तोकिएको मिति अगाडि नै बकपत्र गराएको हो।

नवलपुरको गैँडाकोटमा रहेको कालिका मेडिकल तथा टेक्निकल कलेजका सञ्चालक शिव काफ्लेले आफ्नै कलेजमा पढिरहेकी १८ वर्ष मूनिकी एक विद्यार्थीलाई प्रयोगात्मक नम्बर थपिदिने प्रलोभनमा देखाएर पटक पटक बलात्कार गरेका उजुरीमा भनिएको छ।

पीडित बालिका कलेजले नै सञ्चालन गरेको होस्टलमा बसेर अध्ययन गर्दै थिइन्। तर, …

चितवनको ‘एक हाइप्रोफाइल’ बलात्कार मुद्दा: प्रहरीलाई जानकारी नै नदिई जिल्ला न्यायाधिवक्तामार्फत बकपत्र
0 comment
0 FacebookTwitterEmail

कास्की रुपा गाउँपालिकाकी निर्मला पौडेललाई आफ्नी २१ वर्षकी छोरी अरु जस्तै बुझ्ने र काम गर्ने भइदिए हुन्थ्यो भन्ने लाग्छ । पौडेललाई राम्ररी थाहा छ कि उहाँको यो चाहना पूरा हुन सक्दैन तर पनि आश गर्न भने छाड्नुहुन्न । उहाँकी छोरी एक बौद्धिक अपाङ्ग हुनुहुन्छ । दैनिक जीवनमा आइपर्ने काम गर्नका लागि उहाँको छोरी स्वस्तिकालाई सहज छैन । छोरीलाई रेखदेख गर्नुपर्ने भएकाले आमा निर्मला घर छाड्नुहुन्न । कहिँकतै जानुपरे छोरीलाई साथैमा लिएर हिँड्नु हुन्छ । गण्डकी प्रदेशका विभिन्न जिल्लामा रहेका बौद्धिक अपाङ्गता भएका व्यक्तिका परिवारका लागि आयोजना गरिएको स्याहार सम्बन्धी तालिममा सहभागी हुन पौडेलले छोरीलाई सँगै लिएर पोखरा आउनुभयो ।
स्वस्तिका …

बौद्धिक अपाङ्गता: मान्छे सग्लै, के को अपाङ्ग ?
0 comment
0 FacebookTwitterEmail

चौध पन्ध्र वर्ष अगाडिसम्म महादेवको सानो जीर्ण मन्दिर र दाहसंस्कार गर्ने घाट एकजना मान्छेको मेहनतले कायाकल्प हुनसक्छ भन्ने उदाहरण हुन हेटौंडाको कुष्माण्ड सरोबर त्रिवेणीधाम र ईश्वरी न्यौपाने। बिक्रम सम्वत् २०६५ साल अघिसम्म खोलाको बगरको हो यो ठाउँ, यो क्षेत्रका मृतकहरूको दाहसंस्कार गर्ने ठाउँ।

तर ६७ वर्षीय ईश्वरी न्यौपानेको भगिरथ प्रयत्नमा अन्य विभिन्न व्यक्ति संघ संस्था अनि सरकारले दिएको साथले हेटौंडा ९ मा रहेको यो कुष्माण्ड सरोबर त्रिवेणीधाम तीर्थस्थलसँगै धार्मिक पर्यटकको गन्तव्य बनेको छ।  अहिले दिनहुँ हजारौँको सङ्ख्यामा धार्मिक पर्यटक तथा ज्येष्ठ नागरिक तीर्थयात्राका क्रममा आउने गरेका छन्। भ्रमणका लागि विभिन्न स्थानमा हिँडेका तीर्थयात्री पनि पूर्वपश्चिम राजमार्गबाट नजिक पर्ने हुनाले त्रिवेणीधाममा …

बगरमा बन्यो सुन दान गर्ने धार्मिक स्थल
0 comment
0 FacebookTwitterEmail
Independent News Service (INS)

सम्पर्क आदर्श मार्ग, थापाथली, काठमाडौँ
फोन  : 01-4102022 / 01-4102121
इमेल : freedomnews2022@gmail.com

सोसल मिडिया

प्रधान सम्पादक: तारानाथ दाहाल

© 2021 Freedom News Service Pvt Ltd. All rights reserved