अर्थतन्त्र/विकास

रुपन्देही क्षेत्रकै ठूलो लगानीमा तिलाेत्तमा १५ मा सञ्चालित पाँचतारे टाइगर प्यालेस रिसोर्ट बिक्री भएको छ। अस्ट्रेलियाको सिल्भर हेरिटेज गु्रपले करिब ५ अर्ब लगानीमा २०७४ सालमा यो रिसोर्ट सञ्चालनमा ल्याएको थियो।

लामो समयदेखि अमेरिकामा होटेल व्यवसाय गरिरहेका बुद्धिसागर सुवेदी अध्यक्ष रहेको हिमालयन टाइगर इन्भेस्टमेन्ट एलएलसी कम्पनीले टाइगर प्यालेस खरिद गरेको हो। तीन करोड ६० लाख अमेरिकी डलर विदेशी लगानी ल्याएको सिल्भर हेरिटेजले ठूलो घाटा खाएर रिसोर्ट बिक्री गरेको हो।

हिमालयन टाइगर कम्पनीले टाइगर प्यालेसको लगानीकर्ता सिल्भर हेरिटेज इन्भेस्टमेन्ट कम्पनी खरिद गरेको हो। हिमालयन टाइगर कम्पनी अमेरिकाको डेलावेयरमा दर्ता छ।

टाइगर प्यालेसमा करिब तीन करोड ६० लाख अमेरिकी डलर विदेशी लगानी ल्याएको …

लुम्बिनी प्रदेश सरकारले सय दिनको उपलब्धि सार्वजनिक गरेको छ। स्थानीय उत्पादनका सामग्रीको ब्रान्डिङ गर्दै दुई लाख व्यक्तिलाई रोजगारी सिर्जना गर्ने गरी काम भइरहेको दाबी प्रदेश सरकारले गरेको छ। प्रदेश सरकारले कानुन निर्माणसँगै आर्थिक समृद्धिको आधार तयार पार्ने काम गरेको बताएको छ।

प्रदेश सरकारले एक सय दिनको उपलब्धि सार्वजनिक गर्दै संघीयता कार्यान्वयनमा रोल मोडेल बन्ने गरी काम अघि बढाएको बताएको छ। स्थानीय सामग्रीको उत्पादन र त्यसको बजारीकरणबाट मात्रै गाउँ–गाउँमा रोजगारी सिर्जना गर्न सकिने भन्दै चालू आर्थिक वर्षमा दुई लाख व्यक्तिलाई रोजगारी दिने योजना रहेको मुख्यमन्त्री डिल्लीबहादुर चौधरीले बताउनुभयो। ‘सरकारको प्रमुख ध्यान भनेकै आर्थिक विकासमा छ।

त्यसका लागि स्थानीय उत्पादनको सामग्रीको बजारीकरण …

गोरखा जिल्ला बारपाक गाउँपालिका वडा नं २ सुलिकोटका तेलबहादुर घले विगत ७३ दिनदेखि धर्नामा हुनुहुन्छ। विगत ७३ दिनदेखि एक्लै न्यायका लागि माइतिघर अगाडि सडकमा संघर्ष गर्दै आउनुभएको छ। तर झन्डै तीन महिना पुग्न लाग्दा पनि सम्बन्धित निकाय वा त्यसका प्रतिनिधि उहाँको कुरा सुन्न नआउँदा  चिन्तित हुनुहुन्छ।

घलेले गोरखाको दोभान गाउँमा होटल सञ्चालन गर्दै आउनुभएको थियो। गोर्खा जिल्लाको आरुघाट–लार्के भन्ज्याङ सडक जोड्ने काम नेपाली सेनाले ठेक्का लिएर मिति २०७४ वैशाखदेखि काम थालेको थियो। तर बाटो खन्ने क्रममा आर्मीले होटल तहसनहस भयो।

‘एक सिजन होटल सञ्चालन गर्न दिनुस् न भनेर आर्मीका मेजर निशान्त पण्डितलाई बिन्ती गरेँ,’ घले भन्नुहुन्छ, ‘बिन्ती गर्दा मानेनन्। उल्टै …

सुनसरी दुहबी–४ सुनसरीकी सरस्वती चौधरी क्वालिटी बिस्कुट उद्योग दुहबीमा काम गर्नुहुन्छ। उहाँका श्रीमान् वैदेशिक रोजगारीका लागि कतार जानुभएको तीन वर्ष भयो।

छोराछोरीलाई बिहानै खाना खुवाएर चौधरी उद्योगमा काम गर्न जानुहुन्छ। उहाँजस्तै इटहरीकी सावित्रा कोइराला पनि सोनापुरमा रहेको अरिहन्त जुट मिल्समा काम गरेको पाँच वर्ष पूरा भयो। उद्योगमा काम गर्न थालेपछि कोइरालालाई घर चलाउन निकै सहज भएको छ।

‘दुई छोराछोरी स्कुल पढने छन्,’ कोइराला भन्नुहुन्छ, ‘यही उद्योगमा काम गरेको तलबबाट नानीहरू पढाउन भरथेग छ।’

दुहबीकी सरस्वती र इटहरीकी सावित्रा मात्र होइन, पछिल्लो समय सुनसरी, मोरङ करिडोर क्षेत्रमा रहेका ठूला उद्योगमा महिलाको संख्या आधा छ। उहाँहरूकै भरमा उद्योग चल्दै आएका छन्।

उद्योगमा …

लोडसेडिङ, बढ्दो आर्थिक मन्दी र बैंकको चर्को ब्याजदरका कारण रुपन्देहीमा २ सय उद्योग बन्द भएका छन्। औद्योगिक क्षेत्रको रूपमा परिचित रुपन्देही कोरोनाको महामारीले निम्त्याएको वैश्विक आर्थिक मन्दी र त्यसले बढाएको ब्याजदरका कारण उद्योग बन्द भएको उद्योगीहरुले बताएका छन्।

देशमा सबैभन्दा बढी उद्योग भएको जिल्लाका उद्योग बन्द भएपछि नयाँ उद्योग गर्न चाहने पनि निराश छन्। सरकारले उद्योगमैत्री वातावरण नबनाउँदा यो समस्या आएको उद्योगीहरूको गुनासो छ।

घरेलु तथा साना उद्योग कार्यालय भैरहवाका अनुसार एक वर्षमा १ सय ९० वटा उद्योग बन्द भए। फलाम उद्योग, स्टिल उद्योगलगायत छन्। जसबाट सयौंको रोजगारीसमेत गुमेको छ। यस्तै चलिरहेका उद्योगहरू पनि दैनिक ५–६ घण्टामात्र सञ्चालन हुने उद्यागीहरु …