प्रतिमा सिलवाल/ चितवन

माडी नगरपालिकाकी उपप्रमुख ताराकुमारी महतो आफ्नो कार्यकक्षमा हातमा तिलहरी, औँठी लगायतका गहना बोकेर बस्नु भएको थियो। कार्यकक्षमा उपप्रमुखको हातमा गहनाका के काम? प्रश्न स्वभाविक थियो। ताराकुमारी भन्नुहुन्छ ‘विवाद समाधानमा छलफल गराइदिने मात्रै होइन लेनदेन फरफारक, गरगहना जिम्मा समेत लिइदिनुपर्छ।‘

ताराकुमारीको हातमा रहेका गहना भर्खरै अदालतबाट सम्बन्धबिच्छेद भएको जोडीको रहेछ। माडी नगरपालिकाकै न्यायिक समितिमा छलफलपछि कानूनी प्रकृया पुरा गर्न अदालत गएका त्यो जोडीको गरगहना फिर्ता गरिदिने जिम्मा पनि न्यायिक समितिको प्रमुख महतोकै जिम्मामा परेको रहेछ।

जिल्ला प्रहरी कार्यालय चितवनको तथ्यांकमा चितवनमा दैनिक कम्तिमा चार वटा लैंगिक हिंसाका उजुरी आउँछ। तर, जिल्लामा सरकारी स्वामित्वको महिलाहरूको लागि अल्पकालिन संरक्षण गृह थिएन। माडी नगरपालिकामा …

स्थानीय तहको निर्वाचन नजिकिँदै जाँदा भरतपुर महानगरमा सत्तारुढ दलको चुनावी गठबन्धनको विषय पेचिलो बन्दै गएको छ। गठबन्धनका केन्द्रीय नेतृत्वले सबै स्थानीय तहमा गठबन्धन गर्ने र महानगरको प्रमुख उपप्रमुख केन्द्रले टुङ्ग्याउने निर्णय गरेकै दिन मंगलबार महानगर भित्रका सबै वडाका नेपाली काँग्रेस वडा सभापतिले भरतपुर महानगरमा गठबन्धन नमान्ने लिखित निर्णय गरेपछि महानगरको चुनावी गठबन्धन अझ पेचिलो बन्दै गएको हो।

चितवनको भरतपुर महानगरमा नेकपा माओवादी जसरी पनि गठबन्धन चाहन्छ। उसले चुनावी गठबन्धन गरेर प्रचण्डपुत्री रेणु दाहाललाई नै मेयर उठाउने तयारी गरेको छ। तर, नेपाली काँग्रेसले भने कुनै पनि हालतमा भरतपुर महानगरपालिका यसपटक नेकपा माओवादीलाई दिन चाहँदैन।

त्यसैले यसअघि नै चितवनबाट नेपाली काँग्रेसका केन्द्रीय …

जिल्ला प्रहरी कार्यालय चितवनले बाल यौन दुर्व्यवहारको आरोपमा विगत २० दिनमा समातेका  पाँच जना पुरुष मध्ये चार जना  शिक्षक छन्।

बिहीबार मात्रै दुई जना शिक्षक विद्यालय भित्रै बाल यौन दुर्व्यवहार गरेको आरोपमा पक्राउ परेपछि प्रहरी हिरासतमा पुग्ने शिक्षकको चार जना पुगेका हुन्।

यी चार घटना यहि चैत महिनाको २० दिन यताको हो। जहाँ विद्यार्थीहरूले शिक्षक अभिभावक सहित विद्यालय पोशाकमै प्रहरी कार्यालय पुगेर आफूमाथि भएको दुर्व्यवहार सुनाए।

कहिले पास गरिदिने बाहनामा, कहिले माया गरेको तरिकाले उनीहरूका सवेदनशिल अंगमा छुने, सुम्सुम्याउने अनि सामाजिक सञ्जाल मार्फत अश्लिल भिडियो, सन्देश पठाएको आरोप ती शिक्षकहरूमाथि छ।

सबै घटना शिक्षकहरूले गरेका दुर्व्यवहार विद्यालयमा नै पटक पटक …

त्यो रातो किताब फगत किताब मात्रै होइन मालिक भएको प्रमाण पनि हो। जमिनको मालिक, राज्यले पहिचान गरेको भूमिपति।

उता सभा चलिरहँदा उनीहरू त्यहि रातो किताब पाउने भएकोले उज्यालिएका थिए। आजै (बुधबार) देखि उनीहरुको पनि स्तरोन्नती हुँदै थियो सुकुम्बासीबाट भूमिपतिमा।

हातमा रातो किताब नपर्दै मीठू कामी मञ्चको देब्रेतिरको ‘सुकुम्बासी‘ टहरोको पिँढीमा बसेर भन्दै हुनुहुन्थ्यो, ‘सकुम्बासी र जग्गावाला हुनुमा कति हो कति फरक रैछ।‘

मीठूका दम्पत्ती जग्गाधनी हुनुको अनुभुति आज लिन अगाडि २० वर्षयता ‍सुकुम्बासी पीडा भोग्नु भएको थियो।

पूर्वी चितवन पदमपुर माइती भएकी मीठू जमिनवालाकी छोरी। बुबासँग आफ्नो जमिनको रातो कागज भएकोले बाल्यकालमा कहिल्यै अपहेलना महसुस गर्नु परेन।

बिहे चाहिँ सुकुम्बासीसँग …

चितवन राष्ट्रिय निकुञ्ज प्रशासनले यही १३ चैतमा कुसुमखोलाका १० परिवार सुकुम्बासीका झुपडीमा लगाएको आगोमा आआफ्नै रोटी सेक्ने काममा लागेका छन्, माडी नगरपालिकाका जनप्रतिनिधिदेखि विभिन्न राजनीतिक दलका पदाधिकारी, जनजातिको राजनीति गर्नेहरू।तर त्यहाँ बस्न बाध्य भएका र पारिएका अतिसिमान्तकृत चेपाङलगायतका मानिसहरूको समस्याको स्थायी समाधान गर्ने तथा संरक्षण क्षेत्रसँगको द्वन्द्व कम गर्ने तर्फ कोही पनि गम्भीर छैन। किनकी यतिबेला चुनाव लागेको छ र कुसुमखोलाजस्ता ठाउँमा बस्ने बाध्यता भएकाहरू फगत मतदाता मात्रा हुन।

माडी नगरपालिका वडा नम्बर ९ अन्तर्गत पर्ने कुसुमखोला चितवन राष्ट्रिय निकुञ्जको मध्यवर्ती क्षेत्र हो। त्यहाँ धादिङ, मकवानपुर लगायतका ठाउँबाट चेपाङलगायतका समुदायका मानिशहरू आएर जंगल फाँडेर बसोबास गरेका थिए।

२०५२ बाट सुरू …

चितवन राष्ट्रिय निकुञ्ज प्रशासनले माडीको कुसुमखोलामा रहेको १० घरमा आगजनी गरिदिएको छ। निकुञ्जले आफ्नो जंगल क्षेत्रमा घर बनाएर बसोबास गरेको भन्दै स्थानीय बासिन्दाको १० घरमा आज आइतबार आगलागी गरिदिएको हो।

चितवन राष्ट्रिय निकुञ्ज स्रोतका अनुसार चितवन राष्ट्रिय निकुञ्जका सहायक संरक्षण अधिकृत प्रमोद यादवको नेतृत्वमा गएका नेपाली सेना सहितको टीमले स्थानीयको घरमा आगो लगाएका हुन्।

‘एकपटक स्थानान्तरण गरिसकेपछि पुनः गएर घर बनाएको हुनाले निकुञ्जले घर जलाएको हो’ निकुञ्ज स्रोतले भन्यो, ‘मानवीय र भौतिक क्षति नहुने गरि नयाँ बनाइएको संरचनामा मात्रै आगो लगाइएको हो।’

चितवन राष्ट्रिय निकुञ्जका सूचना अधिकारी गणेशप्रसाद तिवारी भने आफूलाई आगलागीबारे पूर्ण जानकारी नभएको बताउहुन्छ। गणेशप्रसादले भन्नुभयो, ‘निकुञ्ज विभागबाट …

चितवन। लिलाधर ढकालले २०६१ सालदेखि सडक डिभिजन कार्यालय चितवन अन्तर्गत रहेर ‘लेन्थ वर्कर’ को काम गरे।

सडकको नियमित सरसफाइ गर्ने उनको ड्यूटी थियो। २०७ भदौ २५ गते सडक सफाइ गरिरहँदा प्रहरीले हाँकेको स्कूटरले ठक्कर दियो। ६७ वर्षका लिलाधरको हातमा चोट लाग्यो। हात औँलामा चोट धेरै लाग्यो। नियमित सडक सफाइको काम गर्न नसक्ने भए।

२०६१ सालमा ३ हजार पाँच सय रुपैयाँबाट जागिर सुरु गरेका लिलाधरको तलब बढेर २१ हजार २ सय २५ रुपैयाँ पुगेको थियो। काम गरेको १७ वर्षसम्म न त कार्यालयले बीमा गरिदियो न उनको सुरक्षाको लागि कुनै सुविधा थियो। उपचार खर्च भने कार्यालयले व्यवस्था गरिदियो।

दुर्घटनामा घाइते भएपछि लिलाधर …