समुन्द्र सतहबाट लगभग २१०० मिटरको उचाइँमा रहेको प्युठान जिल्ला स्वर्गद्वारी नगरपालिका वडा नम्बर २ मा अवस्थित स्वर्गद्वारी साँच्चिकै सुन्दर, शान्त,रमणीय र अलौकिक स्वर्गतुल्य छ। महाभारत कालमा पाँच पाण्डव स्वर्ग जाने क्रममा यज्ञ गरेको स्थान भएकोले स्वर्गद्वारी नाम रहन गएको भन्ने लोकमान्यता छ। विसं १९१६ साल श्रावण शुक्ल एकादशीका दिन साविकको सखी गाविस वडा ९ रून्टी रोल्पाको गौतम (खत्री) परिवारमा जन्मनु भएका महाप्रभु ( बाल्यकालको नाम नारायण) जन्मको छैठौं दिनमा आमाले मासु खाएको थाहा पाएर आमाको दूध खान छाड्नुभएछ। तत्पश्चात गाईको दूध खाएर महाप्रभुको भौतिक देह हुर्किए छ। महाप्रभु सानैदेखि विलक्षण प्रतिभा भएको र अपत्यारिला (सामान्य रुपमा बालकले गरेको हो भनेर …
खोज
तनहुँको भानु नगरपालिका–२ ठुलोबगैंचाकी ५५ वर्षीया दिलमाया राईको मनमा साँझ पर्दैगएपछि डर पनि बढ्दै जान्छ। जंगल नजिकै सानो झुप्रोमा बस्दै आउनुभएकी दिलमायाको मनबाट चितुवाले दिएको पीडा र त्रास अझै हट्न सकेको छैन।
‘चितुवाले चिथोरेको घाउमा खत त बस्यो, तर मनबाट डर हटेको छैन’, दिलमाया भन्नुहुन्छ, ‘अहिले चितुवाको आक्रमण त घटेको छ तर, मनबाट डर अझै हट्न सकेको छैन।’ तीन वर्ष अगाडि काँखमा खेल्दै गरेको छ वर्षको नातिलाई साँझ पर्ने बित्तिकै चितुवाले आक्रमण गरी घाइते बनाएको त्यो कहाली लाग्दो साँझको डर दिलमायाँको मनमाबाट अझै हट्न सकेको छ्रैन्।
२०७६ साउन १२ गते घरको पिंढीमा दुई दाजुभाई खेलिरहेका थिए। दिलमाया उनीहरू नजिकै बसेर …
बैशाख ७ गते दिउसो १२:३० मा निर्माणधिन बेलिब्रिज आधा लत्किएर भेरीमा मेसिन सहित खस्दा २ जनाको घटनास्थलमा मृत्यु भयो भने कामदार ७ जना घाइते भएका थिए। जाजरकोट डोल्पा सडक खण्ड अन्तरगत नलगाड नगरपालिका वडा नं. १२ तल्लु बगर र आठबिसकोट नगरपालिका वडा नं. ६ छहरेबगर गोतामकोट रुकुम जोड्ने ठुली भेरी नदीको बेलिब्रिज पुल निर्माणको अन्तिम चरणमा रहेको समयमा लत्किएर भेरीमा खसेको थियो।
घटनामा परी भारत बहराइच जिल्लाका धर्मेन्द्र गौतम र पुरुषोत्तम गौतमको मृत्यु भएको थियो। घटनामा परी ७ जना घाइते भएका थिए, घाइते हुनेहरूमा बहराइज जिल्लाका गोरखनाथ, मैतु गौतम, सञ्जय गौतम, सोनु चमार, गोपाल चमार, राजकुमार हरिवन चमार र चितवनका …
राज्यका व्यवस्थापक तथा योजनाकारहरूको अव्यवस्थापन तथा दूरदर्शिताको अभावले गर्दा नारायणी अस्पतालमा दुईवटा अक्सिजन प्लान्ट जोडिएका छन् भने एउटा अक्सिजन प्लान्ट अलपत्र राखिएको छ। नचाहिने ठाउँमा श्रोत खनाउने तर आवश्यक ठाउँमा भने श्रोतको अभाव छ। कसले के का लागि र किन तीन तीन वटा अक्सिजन प्लान्ट किन्यो भन्ने बुझाउन सक्ने अधिकारी अस्पतालमा छैन।
राज्यले व्यवस्थापनमा देखाएको उदासिनता र जनप्रतिनिधिको कमजोरीको कारण वीरगञ्जको नारायण अस्पताल आफै रोगी बन्दै गएको छ। मधेस प्रदेशमा रहेको एक मात्र यो केन्द्रिय अस्पतालमा भ्रष्टाचार र कमिसनतन्त्रको खेला पनि ठूलै छ। यसबाट अस्पताल थला पर्दै गएको हो।
लगभग ४ वर्ष अगाडि यो अस्पतालाई केन्द्रिय अस्पताल घोषणा गरिएपनि चरम …
नेपालमा सन् २०२२ देखि २०२५ सम्म अर्थात आगामी तीन वर्ष भित्र औलो निवारण गर्ने सरकारको लक्ष्य छ। औलो निवारणका लागि स्थानीय औलो बिरामीको संख्या शून्य हुनुपर्छ। तर शून्यमा झार्ने सरकारको यो लक्ष्य लुम्बिनी प्रदेशमा भने पूरा हुने छैन। विदेशबाट आउने औलोको बिरामीको बढ्दो सङ्ख्या यो चुनौति सृजना गरेको हो।
स्थानीय औलोका बिरामीको संख्या घटेपनि भारतबाट आयातीय औलोको बिरामीको संख्यालाई कम गर्न चुनौती रहेको लुम्बिनी प्रदेशका स्वास्थ्य सचिव डा. बिनोदकुमार गिरीले बताउनु भयो।
यस आर्थिक वर्षमा लुम्बिनी प्रदेशमा १ सय ४० जना औलाको बिरामी मध्ये ८ जना मात्र स्थानीय औलो बिरामीको संख्या रहेको डा. गिरीले बताउनु भयो। डा. गिरी भन्नुभयो, ‘१ …
‘व्यक्ति एउटै, नागरिक दुई देशको ।’ यस्तो कुरा पटकपटक सुनिएकै हो । यसैक्रममा रूपन्देहीको मर्चवारी गाउँपालिका उपाध्यक्ष र सोही गाउँपालिका वडा नं ५ का वडा अध्यक्षमाथि नेपाल र भारत दुबै देशको नागरिकता रहेको विवाद सिर्जना भएको छ ।
मर्चवारी गाउँपालिकाकी उपाध्यक्ष आशा सिंह र उहाँको ससुरा काका तथा सोही गाउँपालिकाको वडा नं ५ का वडाध्यक्ष कृष्णा सिंह दुवै जना नेपाल र भारत दुई देशको नागरिक रहेको भन्दै जिल्ला प्रशासन कार्यालय रूपन्देहीमा उजुरी परेपछि सो कुरा बाहिर आएको हो ।
भारतको निर्वाचन आयोगको पहिचानपत्र अनुसार आशा सिंह जानकी नगर वडा नं १८ थाना नौतनवा, तहशील नौतनवा जिल्ला महराजगञ्ज (उत्तर प्रदेश) भारतका …
सरकारको सार्वजनिक वित्त व्यवस्थापनको परीक्षण गर्ने संवैधानिक अंग महालेखापरीक्षकको कार्यालयले आर्थिक वर्ष २०७८/७९ को लेखापरीक्षण गरी सोको प्रतिवेदन चैत मसान्तमा राष्ट्रपतिसमक्ष बुझाएको छ ।
महालेखाले आर्थिक हिसाबको नियमित र अनियमित पक्ष मात्र केलाउँदैन तीनै तहको सरकार र राज्यका विभिन्न निकायहरुको कार्यसम्पादन अवस्थाको पनि मूल्यांकन गर्दछ । सोको लागि उक्त आर्थिक वर्ष ६ विषयको कार्यमूलक लेखापरीक्षण भएको थियो । यसैगरी एक विषयको वातावरणीय परीक्षण र एक विषयको सूचना प्रविधि परीक्षण पनि गरिएको थियो ।
त्यस्तै महालेखाले सातै प्रदेश सरकारको कार्यक्षमता एवं पाँच महानगरपालिका र छ उप–महानगरपालिकाको ५ वर्षको कार्यसम्पादन मूल्याङ्कनसम्बन्धी विशेष लेखापरीक्षण पनि गरिएको थियो । उक्त परीक्षणले हाम्रो देशको सरकारका …
काठमाडौँ उपत्यकामा रेबिज रोगको संक्रमण अत्यधिक रुपमा फैलिएको पाइएको छ । उपत्यकामा भुस्याहा कुकुरको आक्रमणमा परी रेबिज संक्रमित भै उपचार गर्न आउनेको दैनिक ४०० देखि ५०० जनासम्म पुगेको जानकारी शुक्रराज ट्रपिकल तथा सरुवा रोग अस्पताल टेकुको बहिरङ्ग विभागले दिएको छ ।
अस्पतालका बहिरङ्ग विभागका चिकित्सक डा. शङकर पाण्डेका अनुसार, रेबिज लागेको भुस्याहा कुकुरले टोकेका बिरामीहरूको संख्या दिनानुदिन बढ्दै गएको छ । संक्रमित कुकुर वा पशुले टोकेको पहिलो दिनमै वा टोक्ने बितीकै एन्टिरेबिज भ्याक्सिन लगाएमा रोगको निवारण हुन्छ । तर हेलचेक्र्याइँ गरेमा बिरामीको मृत्यु हुन सक्छ ।
टेकु अस्पतालमा रेबिजको उपचार गर्ने आउनेहरु मध्ये धेरैजसोलाई भुस्याहा कुकुरले टोकेको छ । तर …
‘जहाँ शब्दले काम गर्दैन, त्यहाँ सङ्गीत बोल्छ’ किनकी, सङ्गीत मौनताको आवाज हो। आवाजविहीनहरूको भाषा हो। त्यसैले यो सर्वप्रिय छ– सर्वस्वीकार्य छ। तर यही आवाज विहीनहरूको आवाज….। नेपाली संस्कृतिको महत्व र वीरताको गाथा…। तर त्यही सारङ्गीको धुन अहिले मधुरो बन्दै गएको छ। सल्यानको खलंगा बजार नजिकको सङ्गीत टोल, आधुनिकीकरण र व्यवसायिकरणको चपेटामा परेको छ। त्यसैले सङ्गीत टोल मौन छ।
भनिन्छ सङ्गीत जीवनको रङ्ग हो, सङ्गीत धेरैको सपना हो, अनि सपना त्यो हो, जसले सुत्न दिँदैन। त्यही सपनाले सँधै जागा राख्छ। अर्थात सङ्गीतले जीवनमा रङ्ग भर्छ। सङ्गीतले रंगिएको जीवन र सङ्गीतले भरिएको सपनामा हुर्किएको सल्यानको खलंगा बजार नजिकको सङ्गीत टोल गन्धर्व समुदायको …
दुल्लु नगरपालिका र भैरवी गाउँपालिकाको बिचमा पर्ने नाभिस्थान पुग्नेबित्तिकै एउटा फरक दृश्यमा आँखा ठोक्किए। त्यहाँ बालबालिका अस्वभाविक रुपमा रोइकराइ गरिरहेका थिए। उनीहरूलाई फकाइ फुल्याइ गर्ने कोही पनि थिएन।
उनीहरू राउटे समुदायका बालबालिका थिए। बूढापाका र तन्नेरीहरू जङ्गलतिर सिकार खेल्न निस्किएका कारण उनीहरू घरमा एक्लै भएर रोएर बसिरहेका थिए। छिमेकमा केही अधबैँसे राउटे युवा र केही महिला आफू बस्ने झुप्रो बनाउन माटो खन्दै, किला ठोक्दै थिए।
कतिपय राउटे परिवारहरू शिकार खेल्न जाने बेलामा दुधे बालकलाई काखमा च्यापेर निस्कन्छन्। १७ माघ २०७९ मा यस्तो एउटा परिवार छोराछोरीलाई काखमा च्यापेर शिकार गर्न निस्कँदै थियो। ती दुधे बालकहरूदुब्ला र ख्याउटे देखिन्थे।
राउटे समुदायका छोराछोरी …