धेरै वर्ष अगाडिदेखि बाँचेको एउटा सतिसालले अरु रुखहरूलाई खिज्याएर भन्ने गर्थ्यो ‘ए अस्ति भर्खर जन्मेका पिलन्धरेहरू ! तिमीहरूलाई त मान्छेहरूले ढालेर लान्छन्, ए ! हाँडीबाट उछिट्टिएका ठेट्नाहरू ! तिमीहरूको न रूप छ न मुख छ, तिमीहरू धेरै दिन बाँच्दैनौ पनि। मलाई हेर ए झिक्राहरू! म कति पाको छु सय वर्षसम्मको हावा हुरी आँधी, चट्याङ, भुइँचालो सबै सहेर खली खाएको छु खली! म जत्तिको कोही छैन। तिमीहरू त सिट्ठो हौ सिट्ठो । तिमीहरूलाई झुक्किएर मान्छेले ढालेर लग्यो भने पनि तिमीहरूबाट बन्ने भनेको त्यै झ्याल ढोकाका चौकस, दलान र मुसलका छेस्का, खाटका खुट्टा त हौ। छ्या अभागीहरूको जन्म हत्तेरिका! …’सधैं झै बुढो …
मुगु जिल्लाको छायानाथ रारा नगरपालिकामा पर्ने स्वर्गको अप्सरा ‘रारा ताल’ पर्यटकीय प्रवर्द्धन र विकासमा छाया परेको आभास पहिलो पटक जाने जो कसैलाई हुन्छ। त्यहाँ पुग्दा मैले पनि यस्तै अनुभव गरें। मुलुकको अति दुर्गम जिल्ला भनेर चिनिने मुगु जिल्लाको सदरमुकाम गमगढी बजारबाट पैदल ३ घन्टा हिंडेर पुग्न सकिने यस ऐतिहासिक तथा पर्यटकीय स्थानमा पुग्न सुरुमा जो कोही पनि आतुर हुन्छन् । जब त्यहाँ पुग्छन् तब अर्को पटक दोहोर्याएर पुग्ने साहस गर्दैनन्। किनभने त्यहाँ पुग्ने यातायात सर्वसुलभ छैन, बास बस्ने होटेलहरू प्रशस्त छैनन्। एक व्यक्तिले मनोमानी ढङ्गबाट सञ्चालन गरेको एक मात्रै होटेलमा पनि खाने र बस्ने राम्रो व्यवस्था छैन। व्यवस्थापन नगरिएको होटल …
अमर, सानो काँटीको केटो। के गरोस्– उसले कुनै उपायले पनि आफ्नो उचाइ बढाउन सकेन। कसैले उसको परिचय दिनुपर्यो भने उसको नामबाट होइन, त्यही वित्ते, वित्ताभरको छ नि ? हो त्यही क्या– भन्थे। त्यसलाई चिनिनस् बोेल्नु पर्यो भने कस्तो फूर्ति लाउँदै बोल्नुपर्छ– त्यो भकुण्डेलाई। झन् अहिले त उचाइ होइन चौडाइ मात्र बढ्दा बढ्दै कस्तो डल्लो भएको छ। अझै मोटाइ बढ्दै छ अझ कस्तो पो देखिने हो ? कसैले भनेको मान्दैन ! खाना खानु पर्यो भने यताउति कतै हेर्दैन। संभवत दिमागमा खाना र आफू मात्र हुन्छ। रूचेको पनि कस्तो गरी नि ? आफ्नो अस्वाउँदिलो शरीरिक आकार जस्तै रवाफ पनि कहाँ कम छ …
