प्रोफाइल/अन्तर्वार्ता

नेपाली परम्परामा जन्मदेखि मृत्युपर्यन्त आवश्यक पर्ने कुनै चिज छ भने त्यो फूल हो। यसै पनि फूललाई शान्त तथा सुन्दरताको प्रतीक मानिन्छ। कसैलाई उपमा दिँदा पनि फूल प्रयोग भएको पाइन्छ– फूलजस्तै मान्छे, फूलजस्तै कोमल, फूलझैं निष्पाप आदि–इत्यादि।

समयक्रमसँगै फूलको आयातन फैलिएको छ। आफ्नो रुचिका लागि बगैंचादेखि कौसीसम्म फूल रोप्ने मानिस छन् भने कतिले यसलाई व्यवसाय पनि बनाएका छन्। जस्तो धनकुटा औरखौलेका रोहितराज सुवेदीले बनाउनुभएको छ।

किसानी परिवारमा जन्मिएका सुवेदीले सानैमा बुवा गुमाउनुभयो। त्यसपछि पारिवारिक अवस्था पनि बिग्रन थाल्यो। त्यसलाई भरथेग गर्न सुवेदी पढाइ बीचमै छोडेर घरबाट भाग्नुभयो।

सुरुमा गाउँकै चिनेका दाइसँग विराटनगर पुग्नुभयो सुवेदी। त्यहाँ उहाँले माडेको पसलमा काम गर्नुभयो। कामचाँहि …

दाह्री–कपाल काट्न या मिलाउन सैलुन जाने बानी धेरैको हुनुपर्छ। सैलुनमा गएर आफूलाई ‘स्मार्ट’ बनाउन नचाहने कमै होलान्। तर के सैलुन चलाउने मान्छेको जीवन साँच्चै ‘स्मार्ट’ हुन्छ होला त ? त्यो थाहा पाउन इस्राफेल महमदलाई पढ्नुपर्ने र उहाँको जीवन–संघर्ष बुझ्नुपर्ने हुन्छ।

भारतको सितामणि जिल्लामा जन्मिनुभएका इस्राफेल महमद (३७) सैलुन सञ्चालक हुनुहुन्छ। साधारण परिवारमा जेठो सन्तानका रुपमा जन्मिनुभएका उहाँले गाँउकै स्कुलमा कक्षा तीनसम्म अध्ययन गर्नुभएको छ।

आर्थिक अवस्था कमजोर भएकाले लाउन–खानै समस्या पथ्र्यो। त्यसमाथि इस्राफेलको थप अध्ययन असम्भवजस्तै बन्यो। अन्ततः बुबा रियाजत महमदले तीन कक्षादेखि स्कुल छुटाइदिनु भयो। ‘म पढ्न कक्षाकै सबैभन्दा जान्ने थिएँ। कक्षामा कसैलाई नआएको कुरा मलाई आँउथ्यो। तर के …

अब चोटहरूले पिरोल्दैन मलाई
गहिरो घाउ छातीमै छ

गीतजस्तै भएको छ हाँस्दै खेल्दै गरेको सुमधुर जीवन। एकपटक उठेर हिँड्न, दौडिन पाए, धोको पुर्याएर नाच्न पाए पनि हुन्थ्योजस्तो लाग्छ हिजोआज।पाल्पाको रिप्दीकोट–३ मा सातौं सन्तानका रुपमा जन्मिनुभयो कृष्ण खड्का। परिवारको कान्छो छोरा भएकाले सबैको माया स्नेह पाउनुभयो। खासै दुःख पनि भएन त्यतिबेला।

मध्यम वर्गको परिवारमा जन्मिएका कृष्ण १९ वर्षको हुँदा मलेसिया जाने तयारी गर्नुभयो। ‘घरमा दुःख पाएर भन्दा पनि नयाँ परिवेश, नयाँ रहनसहन सिक्न र घुमघाम गर्न मन लाग्यो,’ उहाँले सुनाउनुभयो, गाँउघरका आफ्नो उमेर समूहका प्रायः सबै साथीसँगी बिदेसिएका भएर पनि विदेश जान मन लाग्यो।’

मलेसियामा उहाँले हाउसकिपिङको काम गर्नुभयो। ५/७ महिनापछि …

मन्त्रिपरिषद्को गत मङ्गलवार बसेको बैठकको निर्णय अनुसार महिला तथा बालबालिका मन्त्रालयमा कार्यरत सहसचिव लक्ष्मी बस्नेतको सचिवमा बढुवा भएको छ। लोक सेवा आयोगका अध्यक्ष माधव प्रसाद रेग्मीको अध्यक्षतामा आइतबार सिंहदरबारमा बसेको बढुवा सिफारिस समितिको बैठकले बस्नेतलाई सचिवका लागि सिफारिस गरेको थियो। बस्नेत कर्णाली प्रदेशबाट सचिव हुने पहिलो महिला हुनुहुन्छ। साथै निजामती सेवामा प्रवेश गरेको समयावधिका आधारमा सबैभन्दा छिटो सचिव हुनेमा पनि उहाँको नाम अंकित भएको छ।

निजामती सेवा ऐनअनुसार कार्यसम्पादन मूल्याङ्कन (८० प्रतिशत)का आधारमा हुने बढुवामा लगातार चार पटकसम्म एक सचिवका लागि तीन वरिष्ठ सहसचिव र पाँचौँ पटक ज्येष्ठता (२० प्रतिशत) बाट एक जना मात्र ज्येष्ठ सहसचिवको नाम सिफारिस गर्ने व्यवस्था …

कल्पना गर्नुस् त ! तपाईं काम विशेषले कतै जाँदै हुनुहुन्छ र अचानक बाटोमा जुत्ताको सोल उप्किन्छ या चप्पल चुँडिन्छ। एउटा मनस्थिति बनाएर काममा हिँडेको तपाईं पक्कै छट्पटिनुहुन्छ। तपाईंसँग नयाँ जुत्ता–चप्पल किन पर्याप्त पैसा नहुन पनि सक्छ। अनि यस्तो बेला कोही जुत्ताचप्पल सिलाउने कोही छ कि भनेर यताउति हेर्नुहुन्छ वा यसबारे कसैलाई सोध्नुहुन्छ। यस्तै समस्याको समाधान हुनुहुन्छ किसनराम चमार।

सर्लाही जिल्ला रामनगर गाँउपालिका वडा नं ४ बहुहारवामा जन्मिएका किसन ४१ वर्षका हुनुभयो। उहाँका किसान बुवा मडु महरा चमारले साहुहरूको खेती कमाउँदै परिवार पाल्दै आउनुभएको थियो। तर उहाँ अहिले ८३ वर्षको हुनुभो। खेतीपाती गर्न सक्नुहुन्न। बुवाले गरिआएको कृषि पेसा मन नपरेर आफैं …