रूपेश आचार्य

राडीको बारेमा धेरैले सुन्नुभएकै होला । घरमा पाहुना, नयाँ व्यक्ति तथा सम्मान गर्नुपर्ने मानिस आउँदा उहाँहरू बस्नको निमित्त सम्मान स्वरुप बिछाउन प्राय राडीको प्रयोग गरिन्छ । यो परम्परा हिमाली, पहाडी  र तराईका केही क्षेत्रहरूमा अहिले पनि जीवितै छ । अहिलेका युवा पुस्तालाई भने यसबारे धेरै ज्ञान नहुन पनि सक्छ । 

समय अनुसार धेरै परम्परागत सामाग्रीहरू परिमार्जन हुने तथा रीतिरिवाज विलय हुन थालेका छन् । पुराना पुस्ताहरूले बनाउने सामाग्रीहरू ठेकी, गुन्द्री, ढिकी, जाँतो, हलो, राडीहरू बिस्तारै नेपाली समाजबाट लोप हुने अवस्थामा पुगेको छ । 

आधुनिक तथा अत्याधुनिक सामाग्रीहरूले ती परम्परागत सामग्रीलाई प्रतिस्थापन गर्दै लोपोन्मुख बनाइरहेका छन् । जस कारण नेपालका पुराना …

मान्छेका जीविकोपार्जन गर्ने अनेक तरिका हुन्छन्। कोही पढे–लेखेर सरकारी जागिर खान्छन्। कोही व्यवसाय गर्छन् त कोही आफ्नो परिवारले गर्दै आएको कुनै विधामा संलग्न हुन्छन् त कोही वैदेशिक रोजगारीका लागि विदेश पलायन हुन्छन्। अर्थात् जीविकोपार्जनका लागि केही न केही काम गरेकै हुन्छन्।

त्यस्तै एक साधारण जीविकोपार्जन गरिरहनुभएको छ गीता केसीले।

काठमाडौँ भद्रकाली मन्दिरनजिकै सडकको पेटीमा बसेर प्लाटिकको थैलोबाट हातले केही झिक्दै मुखमा हाल्दै, पानी पिउँदै गरेकी महिला देखिनुहुन्छ।

मैले अलिक पर बसेर त्यो दृश्य हेरिरहेँ। त्यो क्रियाकलाप पटक–पटक दोहोरियो। अलिक नियाल्दै गर्दा आखिर के रहेछ त वास्तविकता भन्ने खुल्दुली लाग्यो र नजिक गएँ। मलाई देखेपछि खाइरहेको सामानको पोका गुटमुटाएर बोराभित्र हाल्नुभयो।…