Home » विज्ञान/प्रविधि » Page 9
Category:

विज्ञान/प्रविधि

भारतमा कोरोना भाइरसको संक्रमणको गति फेरि बढ्दै गएको छ । केसहरु दिन प्रतिदिन तिब्र गतिमा बढिरहेको संचारमाध्यमले जनाएका छन् । शनिबार (अप्रिल १) को तुलनामा आइतबार रेकर्ड भएको नयाँ कोरोना संक्रमित २८ प्रतिशतले बढी भएको भारतिय केन्द्रीय स्वास्थ्य मन्त्रालयले यसबारे जानकारी दिएको हो ।

डब्ल्युएचओको अलर्टः

यसैबीच, विश्व स्वास्थ्य सङ्गठन (डब्ल्युएचओ) ले महामारीको सम्भावित नयाँ चरणलाई दृष्टिगत गरी करोनाविरुद्धका खोप लगाउन आह्वान गरेको छ । स्वस्थ बालबालिका तथा किशोर किशोरीहरूलाई खोप आवश्यक नभए पनि वृद्ध र उच्च जोखिममा रहेका समूहलाई अन्तिम खोप लगाएको छ देखि १२ महिनाको अन्तरालमा ‘बुस्टर डोज’ लगाउन सुझाएको छ ।

नेपालमा रोकथामकालागी तयारी खै?

छिमेकी मुलुकमा …

भारतमा फेरी कोरोनाको कहर- संक्रमितको संख्या २८ प्रतिशतले बढ्यो- नेपालको तयारी खै?
0 comment
0 FacebookTwitterEmail

नेपाल जस्तो सूचना प्रविधिको विकास प्रारम्भिक अवस्थामै रहेका गरिब तथा साना देशहरूमा साइबर अपराधको समस्या भयावह रुपमा बढेको छ नै; अति विकसित र प्राविधिक क्षमता उच्च रहेको जापानमासमेत सन् २०२२ मा साइबर अपराधको संख्यामा आश्चर्यजनक रुपमा बढेको पाइएको छ ।
जापान प्रहरीको अनुसार – सो वर्ष साइबर अपराधको संख्या १६० बाट ह्वात्तै बढेर १२ हजार ३६९ पुगेको छ । यसमा इनक्रिप्टेड मालवेयरबाट आक्रमण गर्ने मामिला अत्याधिक छ ।

प्रहरीले अनुसन्धान थालेका कूल १२ हजार ३६९ साइबर क्राइममध्ये तीन हजार ३०४ ठगी, एक हजार ५६० बाल वेश्यावृत्ति र अश्लिलता कानूनको उल्लङ्घन र ५२२ वटा अनधिकृत कम्प्युटर पहुँच सम्बन्धी कानुनको उल्लङ्घनका थिए

0 comment
0 FacebookTwitterEmail

गत वर्ष च्याट जीपीटि शुरु भए लगत्तै अनुसन्धानकर्ताहरूले आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स (एआई- कृत्रिम बुद्धिमत्ता) च्याटबोटलाई षड्यन्त्र सिद्धान्तहरू (कन्सेपेरेसी थ्योरीज) र भ्रामक सूचनाहरू सहितका प्रश्नहरू सोधेर के उत्तर लेख्ने रहेछ भनेर परीक्षण गरे।नतिजा अनौठो आयो – समाचार, लेख, निबन्ध र टेलिभिजन स्कृप्टको ढाँचामा लेखिएका आलेखहरूमा अनुसन्धानकर्ताहरूले  काट्ने ठाउँ  नै भेटाउन सकेनन्।

“यो एआई टुल इन्टरनेटमा भ्रामक सूचना तथा गलत जानकारी फैलाउनको लागि सबैभन्दा शक्तिशाली टुल हुनसक्छ,” इन्टरनेटमा फैलाइने भ्रामक सूचनाका सम्बन्धमा अनुसन्धान गर्ने कम्पनी न्न्यूजगार्डका सह-प्रमुख कार्यकारी गोर्डन क्रोभिजले भने, ” यो एआई टुलले भयानक रूपमा भ्रामक सूचना तथा झूटो कथाको सिर्जना गरेर मजाले हल्ला फैलाउन सक्छ।”

शोधकर्ताहरूका अनुसार– मानिसले सिर्जना …

0 comment
0 FacebookTwitterEmail

गत हप्ता नेपालमा साइवर सुरक्षासम्बन्धित दुई घटना भए। पहिलो घटनामा नेपाल प्रहरीको आन्तरिक सञ्चार प्रणाली ह्याक भएर संगठनभित्रको आन्तरिक सञ्चारसम्बन्धी ठूलो परिमाणको डेटा डार्क वेबमा उपलब्ध रहेको समाचार बाहिरियो। ह्याक भएका सामग्री रहेका वेबसाइटहरू नेपालबाट खुल्न नसकिने बनाए पनि ति सामग्रीअझै पनि इन्टरनेटमा उपलब्ध नै छन्।

दोस्रो घटनामा गत शनिवार डट जीओभी डट एनपी डोमेनमा रहेका नेपालको सरकारी निकायका वेबसाइटहरूमा डिस्ट्रिब्युटेड डिनायल अफ सर्भिस (डिडक्स) आक्रमण भई नेपाल सरकारका सम्पूर्ण वेबसाइट करिब पाँच घण्टा अवरुद्ध भए। करिब १५०० जति सरकारी वेबबाइटहरू बन्द भएको यो घटना सार्वजनिक विदाका दिन भएकाले अन्य क्षेत्रमा त्यति प्रभाव नपरे पनि अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल, अध्यागमन कार्यालयमा सरकारी …

0 comment
0 FacebookTwitterEmail

संयुक्त राष्ट्रसंघले पहिलो पटक विश्वव्यापी साइबर अपराधसम्बन्धी सन्धि‍मा चौथो चरणको छलफल गर्दैछ। यसबारेको यो सार्वजनिक सुनुवाईको चौथो राउण्ड हो। यो जनवरी ९ देखि २० जनवरीसम्म चलेको थियो। यस सुनुवाइको  मुख्य बिषय “साइबर अपराधमा राज्यहरूको  धारणा र समन्वकारी  खुफिया साझेदारीबारे रहेको छ। साथै यसबारेको अन्तर्राष्ट्रिय सहयोग,साइबर अपराधका ठोस प्रावधानहरू, डिजिटल प्रमाणहरू र यसको उपलब्धता तथा कानून प्रवर्तन एजेन्सीहरूका सीमापार पहुँच सहित धेरै विषयहरू छलफलमा छन्। सदस्य राष्ट्रहरूबीच सन्धिका यीनै बृहत् विषयहरूमा आ–आफ्नै असहमतिहरू छन्। त्यसैले यो छलफलले विशेष चर्चा पाएको छ।

सन्धिले साइबर अपराधहरूबाट मानव अधिकार र प्रक्रियागत सुरक्षाहरूमा पर्ने प्रभावबारे पनि ध्यान केन्द्रित गर्ने लक्ष्य राखेको छ।

प्रस्तावित साइबर अपराध …

साइबर अपराध नियन्त्रणका लागि अन्तर्राष्ट्रिय कानून बन्ने
0 comment
0 FacebookTwitterEmail

बहराइन अधिराज्यले स्थापना गरेको  मानवीय सेवा क्षेत्रमा योगदान गर्ने व्यक्ति तथा संस्थालाई  प्रदान गर्ने अन्तर्राष्ट्रिय पुरस्कार इशा अवार्ड फर सर्भिस टु ह्यूम्यानिटीको पाँचौं संस्करणको लागि नेपालका प्रख्यात नेत्ररोग विशेषज्ञ तथा मानव सेवाकर्मी प्रा. डा. सन्दुक रुइत छानिनुभएको छ ।

माघ ३ गते बहराइनस्थित ईसा सांस्कृतिक केन्द्रमा आयोजित समारोहमा  बहराइनका राजाका विशेष प्रतिनिधि तथा इशा अवार्ड बोर्डका अध्यक्ष शेख मोहम्मद विन मुवारक अल खालिफाले  अवार्डको पाँचौं संस्करणको लागि डा रुइत छानिनुभएको अन्तर्राष्ट्रिय घोषणा गर्नुभएको हो ।

उक्त अन्तर्राष्ट्रिय पुरस्कार बहराइनी अधिराज्यको सार्वभौमसत्ता तथा स्वतन्त्रताका संवाहक एवं मानवीय सेवाका प्रणेता स्वर्गीय राजा आमिर इशा विन सलमान अल खालिफाको  नाममा सन् २००९ मा …

नेत्र विशेषज्ञ डा. सन्दुक रुइतलाई इशा अवार्ड फर सर्भिस टु ह्यूम्यानिटी प्रदान गरिने
0 comment
0 FacebookTwitterEmail
फिनल्याण्डले विद्यार्थीहरूलाई सञ्चार र प्रचारको बारेमा सिकाउन  विद्यालय शिक्षा मार्फत नयाँ तरिकाहरूको परीक्षण गरिरहेको छ। यसको सफलताबाट झुटो र भ्रमयुक्त सूचना र जानकारीबाट युवा पुस्तालाई  जोगाउन अन्य देशहरूले धेरै सिक्न सक्नेछन्।

हेमेनलिना, फिनल्याण्डकी शिक्षिका सारा मार्टिक्काले आफ्ना विद्यार्थीहरूलाई दिने एउटा सामान्य पाठ यस प्रकार छ: उनले  आठौं कक्षाका विद्यार्थीहरूलाई समाचार र लेखहरू प्रस्तुत गर्छिन् र तिनीहरू बारे विद्यार्थीहरू छलफल गर्छन्। सो लेखको उद्देश्य के हो? यो कसरी र कहिले लेखिएको थियो? लेखकका केन्द्रीय धारणा र तर्कहरू के के हुन्? भनेर उनी बहस चलाउँछिन्।

” किनभने यो राम्रो कुरा हो वा यो  नराम्रो कुरा हो,यसको मतलब यो सत्य हो वा यो …

कसरी फिनल्याण्डले विद्यार्थीलाई गलत सूचना पत्ता लगाउन सिकाउँदैछ ?
0 comment
0 FacebookTwitterEmail

कुनै बेला माघे संक्रान्तिको समयमा निकै भिडभाड हुने घोन्सारमा अहिले सुनसान देखिएको छ। माघे संक्रान्तिको लागि भुजाको लडु (बनुई, लाई, तिलको लडु, मकैको लडु) बनाउन राती १२ बजे सम्म घोन्सार झौसिने चलन भएपनि हाल कमी आएको देखिएको छ। विशेष गरि बारा पर्साको गोढ समुदायले झौसिने घोन्सार प्रतिको आर्कषण घटदै गरेको छ। गोढ समुदायको आर्थिक स्तर वृद्धि, प्रयाप्त मात्रामा पराल, भुस, सुकेको पात, दाउरा लगायत साधनको कमीको कारण पनि घोन्सार झौसिनेको संख्यामा कमि देखिएको छ।

मेसिनले भुजा भुज्ने प्रविधिको विकास नहुन्जेल घोन्सारको महत्व धेरै हुने गरेको थियो। पहिला पहिला माघे संक्रान्तिको लागि भुजाको लडु बनाउन घोन्सारमा धेरै भिड लाग्ने गरेको थियो। …

किन सुनसान भए घोन्सार?
0 comment
0 FacebookTwitterEmail

नेपालमा इन्टरनेट स्वतन्त्रता तथा डिजिटल अधिकारका विषयमा चर्चा हुन थालेको धेरै समय भएको छैन । पछिल्लो समयमा नागरिक समाज र मानव अधिकारका क्षेत्रमा कार्यरत केही संस्थाहरुमा यस विषयमा सार्वजनिक वहस हुन थालेको छ । नागरिकको मुलभुत मानव अधिकारमा असर पार्ने इन्टरनेट शटडाउन तथा सेन्सरसिप र डिजिटल राइट्सको विहंगम पक्षहरुका बारेमा सूसुचित छलफल र यि विषयहरुमा नागरिक समाजलगायत सबै सरोकारवालाहरुको क्षमता अभिवृद्धि आजको आवश्यकता हो । यस सन्दर्भमा डिजिटल राइट्स नेपाल र इन्गेजमिडियाको सहकार्यमा तयार गरिएको एक उपयोगी आलेख यहाँ प्रस्तुत गरिएको छ ।
अहिलेकोे डिजिटल प्रविधिमा आधारित समाजमा व्यापार, वित्तीय कारोबार सञ्चालन, अनलाइनमार्फत ज्ञान आर्जन देखि सञ्चार सम्पर्कसम्मका दैनिक जीवनका …

इन्टरनेट शटडाउनः प्रकृया, प्रभाव र प्रतिरोध
0 comment
0 FacebookTwitterEmail

तथ्याङ्क समग्र विकास, राजनीति, आर्थिक, सामाजिक र वातावरणीय लगायतका विषयलाई प्रस्तुत गर्ने विवरण हो; जसले नीति, योजना र श्रोत बाँडफाँटलाई प्रभावित गर्दछ । कुनै पनि विषयमा वस्तुनिष्ठ निर्णय लिन, नवीन व्याख्या र विश्लेषण गर्न र विश्वसनीयता जाँच्न तथ्याङ्कको प्रयोग हुन्छ । साथै, लक्ष्य निर्धारण गर्नेदेखि यसको परिणामको अनुगमन र मूल्यांकन गर्न पनि तथ्याङ्क अपरिहार्य हुन्छ ।
तथ्याङ्कलाई लोकतान्त्रिक समाजको लागि आवश्यक सूचना प्रणालीको एक अपरिहार्य आधारका रूपमा लिइन्छ । राज्यले आम नागरिकको सुसूचित हुने अधिकारको ग्यारेण्टी गर्न भरपर्दो र निष्पक्ष तथ्याङ्क नि:शुल्क उपलब्ध हुने वातावरण र्सिजना गर्नु पर्दछ । साथै विश्वसनीय तथ्याङ्कको लागि तथ्याङ्क उत्पादनमा प्रयोग भएका विधिहरूको वैज्ञानिक आधार …

0 comment
0 FacebookTwitterEmail
Independent News Service (INS)

सम्पर्क आदर्श मार्ग, थापाथली, काठमाडौँ
फोन  : 01-4102022 / 01-4102121
इमेल : freedomnews2022@gmail.com

सोसल मिडिया

प्रधान सम्पादक: तारानाथ दाहाल

© 2021 Freedom News Service Pvt Ltd. All rights reserved